# taz.de -- Irkçı saldırıdan 25 yıl sonra: Solingen anmasında siyasetin y… | |
> Almanya'nın Solingen şehrinde 25 yıl önce meydana gelen ırkçı saldır�… | |
> kişi öldürüldü. Çavuşoğlu ziyareti öncesinde anmanın içeriği ve s… | |
> doğası üzerine tartışmalar yaşandı. | |
Bild: 25 yıl önce: Solingen'de öldürülen 2 kadın ve 3 kız çocuğunun ce… | |
57 yaşındaki Ahmet İnce, gözlerindeki öfkeyle şu soruyu soruyor: „Bu ac… | |
geçmesi mümkün mü?“ | |
29 Mayıs 1993 tarihinde meydana gelen ırkçı saldırı, İnce için fazlası… | |
kişisel bir olay. Kendisi 25 yıl önce meydana gelen kundaklama | |
saldırısından kurtulurken, kızı Güldane ağır şekilde yaralandı. Eşi … | |
ise hayatını kaybetti. Gürsün alev almış binadan kurtulmak için kendini | |
pencereden aşağı attı. | |
Ahmet İnce kundaklamadan sonra eşinin ailesiyle ilişkisinin bozulduğunu | |
anlatıyor. Yaşanan olaydan kısa bir süre sonra, başka türlü hayata | |
tutunamayacağını anlayınca yeniden evlenmiş. Sohbet ederken daha çok | |
ayrılık üzerine konuşuyor. Salı günü gerçekleşen anma etkinliği üzer… | |
yapılan politik tartışmalar haftalardır sürse de, kendisinin konu üzerine | |
söylediği sözler sayılı. | |
## „Solingen her yerde“ | |
Almanya'nın batısında Kuzey-Ren Vestfalya eyaletinde yer alan Solingen, | |
bıçaklarıyla ünlü olduğu için aynı zamanda „Bıçak kenti“ olarak d… | |
Solingen’in adı 25 yıldan bu yana aşırı sağcıların Türk kökenli bir… | |
düzenlediği saldırıyla anılıyor. 29 Mayıs 1993 tarihinde aşırı sağ | |
fikirlere sahip dört kundakçı, Genç ailesinin evini ateşe verdi. Yangında | |
iki kadın ile üç kız çocuğu hayatını kaybetti. O zamanlar Solingen'de | |
belediye meclisi üyesi olarak görev yapan, daha sonra Kuzey Ren Vesfalya | |
Eyalet Başbakan Yardımcısı olarak çalışan Sylvia Löhrmann, kundaklamadan | |
sonra söylediği sözü tekrarlıyor: | |
„Solingen her yerde.“ Löhrmann, saldırının Almanya’nın her kentinde | |
yaşanabileceğini ifade ediyor. Solingen’deki saldırıdan üç gün önce A… | |
Anayasası’nın sığınma hakkını garantileyen 16. maddesinde değişiklik | |
yapılmıştı ve Federal Meclis, yabancıların iltica hakkına sınırlamalar | |
getiren bir düzenlemeyi onaylamıştı. Solingen saldırısı, göçmen karş�… | |
fikirlerin sıkça dile getirildiği bu iklimde meydana geldi. | |
Saldırının 25’inci yıldönümünde düzenlenen törenin öncesinde Türki… | |
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun Solingen'e yapacağı ziyaretin… | |
boyutu Alman basınında enine boyuna tartışıldı. Türkiye’de 24 Haziran�… | |
gerçekleşecek seçimler öncesinde Çavuşoğlu’nun yapacağı konuşmayı … | |
propagandası olarak kullanabileceğine dair kuşkular bulunuyordu. Kamuoyunu | |
ve Solingen'deki insanları aynı oranda meşgul eden soru şuydu:„Bir anma | |
töreninde siyasete ne kadar yer verilmelidir?“ | |
## Solingen anmasının politik geçmişi | |
Solcu aktivist Dietmar Gaida, saldırının düzenlendiği geceyi anlatırken | |
gözleri bir süreliğine boşluğa takılıyor. Gecenin bir yarısında, o zam… | |
hayat arkadaşı tarafından uyandırıldığında yaşadığı şaşkınlığ�… | |
Yine de Solingen saldırısının bir anda olmadığına, bu saldırının habe… | |
niteliğindeki saldırıların 1991’de Hoyerswerda'da, 1992’de | |
Rostock-Lichtenhagen'de, 1992’de Möln'de yaşandığına dikkat çekiyor. Ga… | |
konuşurken bugünün geçmişten daha iyi olmadığını vurguluyor. Bunun iç… | |
Federal Meclis’teki sağcı parti AfD’ye bakmanın yeterli olduğunu | |
belirtiyor. | |
Saldırıdan sonra düzenlenen gösterilerde sağcı ve solcu Türkiyeliler, Al… | |
sol aktivistler ve polisler arasında şiddet olayları yaşandı. Eylemciler | |
Solingen’in en işlek kavşağını işgal ettiler, mağazaların vitrinleri | |
kırıldı. Öfkeli kalabalıklar „Katiller Bonn’da oturuyor“ sloganları… | |
hükümeti protesto etti. Gaida’ya göre helikopterler halk savaşına benzer | |
bir atmosfer yarattı. Yaşanan olaylara medyada „Türklerin isyanı“ ismi | |
verildi. | |
Gaida olayın meydana geldiği gün Türk Halk Derneği’nden bir tanıdığı… | |
aradığını ve ortak etkinlikler düzenlenmesi gerektiğini söylediğini | |
anlatıyor. Saldırıdan sonraki Cumartesi günü, 12 bin kişinin katılımıy… | |
büyük bir gösteri düzenlendi. Bu gösteriyi yıllar içinde çok sayıda ba… | |
gösteri takip etti. Aralarında Aleviler, Kürtler ve muhalif Türklerin yer | |
aldığı Türk Halk Derneği'nin de olduğu „Solingen Çağrısı“ Ağı k… | |
## Siyaset ve yas tutmak arasında | |
Bu yıl, 29 Mayıs’tan önceki Cumartesi günü Solingen’de düzenlenen anma | |
gösterisine 900 kişi katıldı. Gaida, Çavuşoğlu'nun resmi anma törenine | |
katılmasının Genç ailesi tarafından talep edildiğini, ancak ne kendisinin | |
ne de Solingen Çağrısı'nın bu talepten hoşnut olmadığını söyledi. Ga… | |
yine de kurban yakınlarının isteklerine saygılı olduklarını dile getirdi… | |
kundaklamadan beri anmalar ya sessiz bir törenle yapılıyor ya da siyasi | |
talepler dile getiriliyor. Gaida anmayı sessiz bir şekilde yapmanın önemli | |
olduğunu ancak yetersiz kaldığını belirtiyor ve ekliyor: „İnsanlar eşit | |
olduğunda ancak hedefe ulaşmış sayılırız.“ | |
Solingen Belediyesi 1994 yılının Mart ayında bir karar aldı ve Genç | |
ailesine bir anma mekanı verilmesini öngördü. Bu kararın çıkmasına Heinz | |
Siering isimli, kır saçlı, açık renk gözlü, 68 yaşında emekli bir sosy… | |
danışman öncülük etti. Siering 32 yıl boyunca gençlerle çalıştı. Auf… | |
semtindeki evinde Gaida ile çevresini „kendi kendini ahlakçı ilan eden | |
kişiler“ olarak değerlendiriyor. Onları anma etkinliklerini ele geçirmekle | |
itham ediyor. | |
Solingen Belediyesi'nin de olayın ardından geçen zamanda takındığı tavrı | |
eleştiriyor. Belediye anma etkinliği düzenlemenin „kentin itibarını | |
zedeleyip zedelemeyeceği konusunda“ kafa yorarken Siering Gençlik Yardım | |
Atölyesi’nde gençlerle birlikte kendi tasarladığı bir anıtı yapmaya | |
başlıyor. Anıt bir gamalı haçı iki tarafından çekerek kıran demir iki | |
figürden oluşuyor. | |
Siering bu yılki anma etkinliğini düşününce öfkeleniyor, yutkunuyor, | |
birasından bir yudum alıyor ve gözyaşlarına hakim olmaya çalışıyor. An… | |
etkinliğinin bir gösteriye bürünmüş olmasından duyduğu üzüntüyü dile | |
getiriyor. Buna katlanamadığı için 29 Mayıs’ta kendi yaptığı anıtın… | |
olmayacağını belirtiyor. | |
## „Kurban yakınlarının yarasına tuz basmak“ | |
Dilan Kaplan, anıtın önünde gerçekleştirilecek resmi anma törenine ilk k… | |
katılacak. Törenin siyasi boyutuyla ilgili dolaşan tartışmalar onun da | |
canını sıkıyor. Pembe başörtülü, dudakları rujlu, kirpikleri rimelli 19 | |
yaşındaki lise öğrencisi Belediye Gençlik Dairesi’nde aktif olarak görev | |
alıyor. Doğumundan çok önce gerçekleşen Solingen saldırısını ilk defa | |
duyduğunda da buradaymış. „Bu konu okulda da, aile içinde de konuşulmuyo… | |
diyor. Kaplan’a göre en iyisi, anmanın aile bireylerinin arasında, başba�… | |
gerçekleşmesi olurdu. Politikanın kurban yakınlarının yarasına tuz | |
bastığına inanıyor. Kaplan bazen kendisiyle çelişircesine, söylediğini | |
kendisi düzeltiyor ve yüksek sesle düşünüyor, „Aslında bu anma, ırkç… | |
eleştirecekse, politik olmalı.“ | |
Buna rağmen Dışişleri Bakanı’nın ziyaretinin, tartışmaları daha kar�… | |
hale getirdiğini düşünüyor. Türkiye’nin de yıldönümü etkinliğine k… | |
sorumluluğunu hissetmesi ona göre olağan bir durum. Yine de Erdoğan’ı | |
eleştirenler de, ziyarete sevinenleri de problem haline gelebiliyor. | |
Telefonunu çıkartıp, arkadaş ve aile çevresinde dolaşan bir çağrıyı | |
gösteriyor: „Dışişleri Bakanımız Sayın Çavuşoğlu Solingen’e geliy… | |
Milletçe toplanalım.“ Peki, kurbanların yakınları için nasıl bir anma | |
etkinliği düzenleyeceklerine başkaları karar verebilir mi? Kaplan „Hayır… | |
cevabını veriyor. „Kusursuz“ bir anma etkinliğinin nasıl olabileceğine… | |
fikir üretemiyor. | |
Sonunda Ahmet İnce de siyasetçilerin katılacağı etkinlik üzerine bir kaç | |
kelime sarfediyor: „Bu olayı ne kadar çok insan anarsa, unutulma ihtimali o | |
kadar azalır.“ Çavuşoğlu ya da Erdoğan üzerinden yaşanan tartışmalar… | |
veremediğini belirtiyor: „Bir insan ülkesini ve cumhurbaşkanını severse, | |
bunda ne kötülük olabilir ki?“ | |
Gece vakti Solingen’deki Graf-Wilhelm-Platz’ın yanından geçerken, İnce … | |
kente hiç ısınamadığını“ dile getiriyor. Türkiye’ye dönmek isteyip | |
istemediğini sorusuna ise „Evet“ diye yanıtlıyor „Evet, dönmek istedi… | |
dönemedim.“ | |
29 May 2018 | |
## AUTOREN | |
Volkan Ağar | |
## TAGS | |
taz.gazete | |
Toplum | |
Solingen | |
taz.gazete | |
## ARTIKEL ZUM THEMA | |
25 Jahre Anschlag von Solingen: Der kurze Weg vom Wort zum Mord | |
Bei Gedenkveranstaltungen für den Brandanschlag von Solingen 1993 | |
dominierten Warnungen vor Fremdenhass. Ein gefürchteter Auftritt fiel ins | |
Wasser. |