 |
# taz.de -- Sınırlamalar katlanarak artıyor: İnternete karşı darbe |
|
|
|
> Bir yandan Türkiye sınırları içindeki baskı artarken, diğer yandan |
|
> ülkenin dünyayla bağı kopartılmaya çalışılıyor. |
|
|
 |
Bild: İfade özgürlüğü? Türk hükümeti bunu ‚beğenmedi‘ |
|
|
|
15 Temmuz darbe girişiminden sonra Türkiye hükümeti on binlerce memuru |
|
işten çıkardı, binlerce derneği, eğitim kurumunu ve basın kuruluşunu |
|
kapattı; yüzlerce gazeteci aylardır hapiste. İnternetteki ifade özgürlü�… |
|
kısıtlamaya yönelik yasal düzenlemeler ve yasa dışı uygulamalar, darbeye |
|
katılanların değil, muhalefetin hedef alındığını gösteriyor. |
|
|
|
Aslında, darbe girişiminden önce de Türkiye’de geniş bir ifade özgürl�… |
|
alanı yoktu. Hukukçuların ve internet aktivistlerinin itirazlarına rağmen |
|
sınırlar hep daraltıldı: 2007’de çıkarılan İnternet Yasası’ndaki |
|
“müstehcenlik“ maddesi ile erotik sitelerin yanı sıra LGBT haklarına |
|
ilişkin siteler de yasaklandı. 2011’de uygulanmaya başlanan “aile filtre… |
|
ile bazı muhalif derneklerin siteleri de kara listeye alındı. |
|
|
|
2014’te, Erdoğan hükümeti ve ailesi hakkındaki yolsuzluk soruşturmasınd… |
|
sonra kanuna eklenen “kişilik haklarının ihlali“ maddesi siyasetçilere … |
|
iş adamlarına yeni bir sansür yolu açtı. 2015’te ise, Kürt siyasi harek… |
|
ile yapılan müzakereler sonuca ulaşamayınca hükümet, “milli güvenlik ve |
|
kamu düzeni“ gerekçesiyle Kürt haber sitelerini doğrudan engellemeye |
|
başladı. |
|
|
|
## Muhalefete yönelik karşı-darbe |
|
|
|
Ancak, yıllar içinde hükümetin ihtiyaçlarına göre şekillenen internet |
|
sınırlamalarının darbe girişiminden sonra katlanarak arttığının altın… |
|
çizmek gerekiyor. Olağanüstü hal kapsamında çıkarılan Kanun Hükmünde |
|
Kararnameler (KHK) ile meclis onayı veya yargı denetimi olmadan yapılan |
|
düzenlemeler darbe girişimine yönelik önlemlerin çok ötesine geçti. |
|
Otoriter bir rejimin ülkedeki meşru muhalefete yönelik bir karşı darbesine |
|
dönüştü. |
|
|
|
Darbe girişiminden 1 ay sonra ilan edilen 670 sayılı KHK ile, darbe |
|
soruşturmaları kapsamında şüpheli ilan edilen tüm kişilerin kamuda veya |
|
özel şirketlerde bulunan tüm bilgilerinin derlenmesine izin verildi. Fakat |
|
hükümete göre, darbeyi düzenlediği iddia edilen Gülen Cemaati’ne yakın |
|
şirketlerle ilgisi olan herkes suçlu. |
|
|
|
Hapisteki gazetecilerin büyük bir bölümü, geçmişte Gülen Cemaati’ne y… |
|
gazetelerde çalışmış [1][kişiler], memurluktan atılanların bir kısmı |
|
cemaate yakın bir bankada hesabı olanlar, şüphelilerin bir kısmı |
|
darbecilerin kullandığı iddia edilen bir mesajlaşma programını |
|
telefonlarına yükleyenler. Bu gibi kriterlerle, gözaltına alınıp serbest |
|
bırakılanlar veya görevlerine iade edilenler hariç, soruşturma dosyaların… |
|
bugün 105 bin şüphelinin ismi yer alıyor, 42 bin kişi bu kapsamda tutuklu. |
|
|
|
## “Tanrısı değişir kendisi değişmez tek din faşizmdir“ |
|
|
|
Geçici olağanüstü hal uzatılırken, hak ve özgürlüklere yönelik müdah… |
|
de artırılıyor. Darbeden 6 ay sonra ilan edilen 680 sayılı KHK, siber |
|
suçlarla ilgili soruşturmalarda polisin herhangi bir kişinin internet |
|
erişimini gözetlemesine ve mahkeme kararı olmadan bu kişiler hakkında |
|
internet şirketlerinden trafik bilgisi almasına izin verdi. |
|
|
|
Basına yer aldığı kadarıyla 62 bin kişi sosyal medyadaki ifadeleri |
|
nedeniyle polis tarafından izleniyor, 17 bin kişinin kimliği belirlendi, 3 |
|
bininin gözaltına ifadesi alındı, 1500 kişi tutuklandı. Tutuklanan |
|
gazetecilerden Ahmet Şık’a sorgusunda 11 adet tweeti soruldu, bunlardan |
|
biri bugünlerin öngörüsü: “Tanrısı değişir kendisi değişmez tek din |
|
faşizmdir.“ Şık dışında hükümeti eleştiren pek çok kişi daha “de… |
|
büyüklerine hakaret“ gibi suçlamalarla hapiste. |
|
|
|
Hapse atılanların avukatları ve aileleriyle görüşmesine de olağanüstü … |
|
gerekçesiyle engel olunuyor. Yeni tutuklulara yer açmak için önce basit |
|
suçlardan hükümlü 38 bin kişi salıverildi, şimdi yeni hapishaneler inşa |
|
ediliyor. |
|
|
|
Fakat hükümet muhalifleri sadece hapiste değil, internette ve sosyal |
|
medyada da susturmaya çalışıyor. Erdoğan hükümeti 2014’teki yolsuzluk |
|
soruşturmasından sonra Twitter’ı 2 hafta süreyle kapattığından beri |
|
Twitter, Türkiye’den gelen sansür taleplerini [2][uyguluyor.] Darbe |
|
girişimden sonra gazetecilerin ve basın kuruluşlarının onaylı hesapları |
|
bile Türkiye’nin talebiyle Twitter tarafından sansürlendi. KHK’lerle |
|
kapatılan yüzlerce basın kuruluşunun internet siteleri ve sosyal medya |
|
hesapları da mahkeme kararlarıyla sansürlü. |
|
|
|
## OHAL’de sansür |
|
|
|
Darbe girişimi ile ilgili olmadığı halde, Kürt muhalefete yönelik |
|
tutuklamalar ve haberleşme kısıtlamaları da hükümetin olağanüstü hal |
|
şartlarını nasıl kullandığını gösteriyor. 671 sayılı KHK ile hüküm… |
|
güvenlik ve kamu düzeni“ gibi gerekçelerle iletişim şirketlerine doğrud… |
|
müdahale etme yetkisini aldı. Ekim ayı sonunda, Diyarbakır Belediyesi eş |
|
başkanları Gültan Kışanak ve Fırat Anlı “terör“ suçlamasıyla gör… |
|
alındığında bu KHK uygulandı. Kürt siyasi hareketini temsil eden HDP’nin |
|
yüksek oy aldığı şehirlerdeki milyonlarca vatandaşın internet erişimi |
|
protestoları engellemek için [3][5 gün boyunca kesildi.] |
|
|
|
Kasım başında, HDP’nin eş başkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yük… |
|
ile birlikte 11 milletvekili gece yarısı evlerinden alınıp |
|
tutuklandıklarında ise tüm Türkiye’de Twitter, Facebook, YouTube ve |
|
WhatsApp engellendi. O tarihten beri hem popüler VPN servisleri hem de Tor |
|
ağı hükümetin [4][internet şirketlerine gönderdiği bir direktif ile |
|
engelleniyor.] |
|
|
|
Hükümet otoriterleştikçe bir yandan Türkiye sınırları içinde baskı |
|
artırılıyor, diğer yandan da ülkenin dünyayla olan bağı koparılıyor. … |
|
Bakanı ve aynı zamanda Erdoğan’ın damadı olan Berat Albayrak’ın e-pos… |
|
arşivi sızdırıldığında hükümet Dropbox, Google Drive, One Drive ve Git… |
|
engellemişti. |
|
|
|
Şimdi iktidara yakın basında “yerli arama motoru, yerli sosyal medya“ gi… |
|
planlar ilan ediliyor; hatta Facebook, Twitter ve Google’ın Türkiye içinde |
|
sunucu kurmaya zorlanacağı, bu sayede daha sıkı gözetim yapılacağı |
|
düşünülüyor. Bir zamanlar Avrupa Birliği yolunda reformlar yapan Türkiye, |
|
şimdi internet özgürlüğü alanında İran, Rusya ve Çin ile aynı sınıf… |
|
alıyor. |
|
|
|
9 Feb 2017 |
|
|
|
## LINKS |
|
|
 |
[1] https://twitter.com/efekerem/lists/post-coup-censorship/members |
|
[2] https://blog.twitter.com/2014/challenging-the-access-ban-in-turkey |
|
[3] http://www.dailydot.com/layer8/turkey-cuts-kurdistan-internet/ |
|
[4] http://www.dailydot.com/layer8/turkey-block-tor-vpns-activists/ |
|
|
|
## AUTOREN |
|
|
|
Efe Kerem Sözeri |
|
|
|
## TAGS |
|
|
|
taz.gazete |
|
Politika |
|
taz.gazete |
|
Pressefreiheit in der Türkei |
|
Recep Tayyip Erdoğan |
|
taz.gazete |
|
|
|
## ARTIKEL ZUM THEMA |
|
|
|
Türkische Journalistin Hande Fırat: Die verdammte Retterin |
|
|
|
In der Putschnacht verhalf sie Erdoğan zu einer Stimme. Jetzt schrieb |
|
Hande Fırat einen kritischen Text. Wegen dem musste der Hürriyet-Chef |
|
zurücktreten. |
|
|
|
Verfassungsreform in der Türkei: Erdogan stimmt mehr Macht zu |
|
|
|
Recep Tayyip Erdogan hat eine Verfassungsreform zur Einführung eines |
|
Präsidialsystems unterzeichnet. Macht das Volk mit, übernimmt er die |
|
Leitung der Regierung. |
