# taz.de -- Öğrenci Mert Çokluk'un ölümü: Hiçbir şey bilinmediği için, her şey haberleştirildi

	# taz.de -- Öğrenci Mert Çokluk'un ölümü: Hiçbir şey bilinmediği için…

	> 24 yaşındaki öğrenci Mert Çokluk'un Erlangen tren garındaki ölümünün
	> Türkiye medyasında ele alınış biçimi, Almanya'da intihar vakalarının
	> neden haberleştirilmediğine dair iyi bir fikir veriyor.

	Bild: Almanya'daki Basın Mevzuatı'na göre intihar vakaları haberleştirilmi…

	Almanya'nın güneyindeki Bavyera eyaletindeki Erlangen tren garının hatları,
	5 Ekim Cumartesi sabahı birkaç saatliğine kapatıldı. Gerekçe, istasyonda
	acil doktor müdahalesi gerektiren bir durumun meydana gelmesiydi. Çoğu
	zaman bir kişinin tren raylarına düşmüş olduğu anlamına gelen bu durum,
	intihar vakalarına medyada yer verilmemesi nedeniyle Almanya'da
	haberleştirilmedi. Erlangen'de yaşanan bu olay, altı gün sonra Türkiye
	medyasında geniş yer aldı: „Almanya'daki öğrencinin şüpheli ölümü�…

	Cansız bedeni tren raylarında bulunan kişi, 24 yaşındaki Türkiyeli öğre…
	Mert Çokluk'tu. Türkiye'de ODTÜ'den mezun olan Çokluk, Erlangen'deki
	Friedrich-Alexander Üniversitesi'nde yüksek öğrenimini bitirmek üzereydi.
	Tezini bitirmesinin ardından Hollanda'da doktorasına başlayacaktı. Mert
	Çokluk'un ölümü, Bursa'daki ailesini derinden etkiledi. Cenaze 12 Ekim gün…
	Bursa'da toprağa verildi.

	Almanya'daki Türkiye Konsolosluğu'ndan ya da Alman makamlarından uzun süre
	bilgi alamayan aile, olayla ilgili Almanya'da yaşayan tanıdıkları üzerinden
	aldıkları bilgileri basınla paylaştı. Hem muhalif, hem de hükümet yanlı…
	yayın yapan gazetelerde benzer şekilde haberleştirilen olayla ilgili
	cevaplanmayan çok fazla soru vardı:

	Nürnberg Konsolosluğu aileye niçin olaydan beş gün sonra haber vermişti?
	Olay hakkında Alman medyasında hiçbir haber çıkmamasının sebebi neydi?
	Neden otopsi yapılmadı? Mert Çokluk öldürüldü mü? Vücudunda işkenceye…
	bulgular mı var?

	Hiçbir şey bilinmediği için, her şey haberleştirildi.

	Çokluk'un cesedi başka bir yerden tren istasyonuna mı taşınmıştı? O saa…
	tren istasyonu kapalı değil miydi? Aynı saatte tren istasyonunda çıkan bir
	yangın mı vardı? Üzerinde bulunduğu iddia edilen mektup gerçekten bir
	intihar mektubu muydu? Çokluk'un bilgisayarı ve telefonu kayıp mıydı?
	Üzerinde çalıştığı tez yüzünden mi öldürüldü? Olayın Temmuz ayın…
	eden bir diğer öğrenci Dursun Karadavut ile bir bağlantısı var mıydı?

	## „Beni tedirgin eden, herhangi bir açıklama yapılmamasıydı„

	Medyada çıkan haberler, Almanya'da okuyan diğer Türkiyeli öğrencileri ve
	Türkiyeli diasporayı da tedirgin etti. Çokluk'un Almanya'da fazla arkadaşı
	yoktu. Çokluk'u kişisel olarak tanımadıklarını söyleyen bir grup öğren…
	olayın aydınlatılmasını talep etti. Sosyal medyada
	#mertcoklukgizemlicinayeti etiketiyle paylaşımlar yapıldı.

	Münih'te yüksek öğrenim gören Alperen Gündoğan, Çokluk'un ölüm haberi…
	arkadaş grubu aracılığıyla öğrendiğinde büyük bir tedirginlik duyduğ…
	söyledi. Çokluk'u şahsen tanımadığını söyleyen Gündoğan, „Beni en …
	tedirgin eden nokta, herhangi bir açıklama yapılmamasıydı,„ dedi.

	Alman Basın Konseyi'nin yayınladığı Basın Kodeksi'ne göre intihar
	vakalarının haberleştirilmemesinin iki sebebi var: İlki, bu tür haberlerin
	başka intiharları teşvik etme ihtimalinin olması. İkincisiyse intihar eden
	kişinin kimlik bilgilerini korumak. Polis de aynı sebepten ötürü intihar
	vakalarına dair detayları basınla paylaşmıyor.

	İddiaların bu kadar büyümesinde rol oynayan bir diğer etken, Mert Çokluk'…
	ölümünün olaydan çok sonra öğrenilmesiydi. İntihar eden insanların
	yakınlarının kurduğu bir dernek olan AGUS'un [1][yayınladığı bir kitap�…
	göre, intihar vakalarında polisin araştırmasını tamamlaması en az 2-3 g�…
	sürebilir. Mert Çokluk durumunda bu sürenin beş günü bulması, Çokluk'un
	Almanya'da hiçbir yakınının olmamasından kaynaklanıyor olabilir.

	Mert Çokluk'un Bursa'da yaşayan babası Bekir Çokluk için oğlunun ölümü
	kolay kabul edilebilir bir durum değildi. Baba Bekir Çokluk, medyanın olaya
	gösterdiği yoğun ilgiden dolayı bir yandan oğlunun ölümünün acısını…
	yaşarken, diğer yandan medyaya pek çok açıklama yaptı. Medyanın tekil
	açıklamalara dayandırdığı haberler, bilgi kirliliğine yol açtı. O kada…
	CHP'li vekil Erkan Aydın, 18 Ekim günü TBMM'de Dışişleri Bakanı
	Çavuşoğlu'nun yanıtlaması istemiyle verdiği soru önergesinde Mert Çoklu…
	işkence gördüğünün belirlendiğini iddia etti.

	## „Polisin incelemesi, olayın intihar olduğunu gösteriyor“

	taz.gazete'nin 17 Ekim'den beri Mert Çokluk ile ilgili sorduğu soruları
	yanıtlamayan Nürnberg Konsolosluğu, nihayetinde 21 Ekim tarihinde yazılı
	bir açıklama yaptı: „Hepimizin yüreğini yakan bu olayın aydınlatılmas…
	teyide muhtaç spekülatif haber ve komplo teorileri yerine somut adli ve
	kriminal bulgular üzerinden gerçeğe ulaşılabileceğinin akılda tutulması
	gerekmektedir.“

	22 Ekim günü taz.gazete'ye konuşan Bekir Çokluk, „Pasaportumuz yok. Biz
	oraya gelemiyoruz, göremiyoruz, soramıyoruz. Sağlıklı bir bilgi alamadık.
	Konsolosluğa ‚temsilcimiz sizsiniz‘ dedik, bize geri dönmediler.“ dedi.
	Nürnberg Konsolosu'nun savcı ile görüştükten sonra kendisine bilgi
	vermesini beklediğini söyleyen Bekir Çokluk, „Sağdan soldan duyduklarım�…
	inandırıcı olmuyor. Otopsi sonucunu bekliyoruz.“ ifadelerini kullandı.
	Bekir Çokluk, iki hafta içinde otopsi sonucunu almayı umduklarını söyledi.

	Yıllardır Almanya'da gazetecilik yapan Mustafa Akbaba, Mert Çokluk'un
	ölümünün haberini almasının ardından konuyu araştırmaya karar verdi.
	Çokluk'un ölüm haberini aldıktan sonra iki gün boyunca uyumadığını sö…
	Akbaba, tren istasyonundaki yetkililerle, emniyet görevlileriyle ve itfaiye
	ile yaptığı konuşmalar sonucu, 21 Ekim günü olayın intihar olduğunu
	düşündüğünü ifade eden bir [2][yazı kaleme aldı]. Erlangen şehrinin b…
	olduğu Orta Frankonya bölgesinin Emniyet Basın Sözcüsü ile konuşan Akbab…
	sözcünün kendisine, „Tüm deliller ve görgü şahitlerinin ifadeleri, bun…
	bir intihar olduğunu gösteriyor“ dediğini belirtti.

	Nürnberg Fürth Savcılığı da, taz.gazete'ye yaptığı açıklamada benzer…
	ifade kullandı: „Yaşanan olaya müdahil olan başka biri yok. Polisin
	incelemesi, olayın kesinlikle intihar olduğunu gösteriyor.“ Akbaba, aynı
	zamanda Çokluk'un üzerinde sekiz sayfalık bir intihar mektubunun
	bulunduğunu ve bu mektubun Erlangen'deki emniyet müdürlüğünde Türkiye
	kökenli bir memur tarafından Almancaya çevrildiğini aktardı. Mektubun yak�…
	zamanda aileye ulaşması bekleniyor.

	Olayların bu aşamaya gelmesini bilgi kirliliğine bağlayan Akbaba,
	„Türkiye'den haber yapmak kolay. Alman makamları haber vermeyince de böyle
	farklı düşünceler ortaya çıkmış.“ dedi. Ailenin yakınları tarafınd…
	yönlendirildiğini düşünen Akbaba, „Yüreği yanmış, çok acılı bir d…
	ODTÜ'nün en başarılı öğrencisi olmuş. Çiftçi bir aile, beklentiler ç…
	yüksek.“ ifadesini kullandı.

	Olayla ilgili uzun süre açıklama yapmaktan çekinen Orta Frankonya Polisi
	de, sosyal medyada dolaşan iddiaların üzerine 23 Ekim günü twitter
	üzerinden [3][bu mesajı yayınladı]:

	„Lütfen, komplo teorilerini durdurun! İntihar, ölen kişinin mahremiyetini
	etkileyen trajik bir olaydır. Etik değerlerimiz, bizim bu durumu kamusal
	alanda tartışmamıza engel oluyor. Eğer kamuoyunu ilgilendiren bilgiler
	olsa, paylaşırdık. Eğer paylaşmıyorsak, bir sebebi vardır!“

	## Almanya'daki ırkçı şiddet, güvensizliği arttırıyor

	Tüm bu güvensizliğin ve komplo teorilerinin ardında medyanın oynadığı r…
	kadar, son derece somut geçmiş tecrübeler de bulunuyor. Solingen'den
	Mölln'e, Keupstrasse'den [4][NSU cinayetlerine] kadar ırkçı şiddetin
	süreklilik gösterdiği bir ülkede, güvensizlik hissi yayılıyor. NSU örg�…
	ya da Burak Bektaş cinayeti hala polis tarafından aydınlatılmadığı için,
	Türkiye kökenli birçok insanın polise olan güveni sarsılmış durumda. A�…
	sağ örgütlerin, polisin ve ordunun içine sızdığına dair araştırmalar�…
	yayınlandığı günümüz Almanyası'nda, göçmen kimliği olan birinin ölü
	bulunması her zaman şüphe doğuruyor.

	Akbaba da, NSU cinayetleri gibi olayların buradaki vatandaşlar arasında
	güvensizliğe neden olduğunu söylüyor: „Hessen'deki araştırma komisyonu…
	raporunun dayandığı belgeler, 120 seneliğine yasaklandı. Böyle durumlar
	yaşanınca, her ölümde insanların kafasında otomatik bir soru işareti
	oluşturuyor.“

	Nürnberg'deki Almanya Türk Toplumu (TGD) Başkanı Bülent Bayraktar da pek
	çok sorunun muhatabı oldu. Türkiyeli öğrencinin ölümü akıllara yeniden…
	cinayetlerini getirerek topluluk içerisinde huzursuluk yarattı. Zira NSU
	tarafından işlenen on cinayetten üçü Nürnberg'de gerçekleşmişti. Bayra…
	bu konuda „Nürnberg'in NSU cinayetleriyle hayli derin bağları var. Polise
	duyulan güven ise fazlasıyla zayıf“ açıklamasında bulundu: „Sağlıkl…
	iletişim kurulmadığında kafalarda hep soru işaretleri oluşuyor.“

	Soruların cevaplanmadığı noktada komplo teorilerinin devreye girdiğini
	söyleyen Bayraktar, internette dolaşan yorumları buna bağlıyor: „Ben de …
	olarak ‚Türkiye'deki akrabalara haber verilmesi neden bu kadar uzun sürdü�…
	diye sordum. Ama sakin bir kafayla düşünüce aslında durum anlamlı hale
	geliyor.“

	Olayın yaşanmasının ardından pek çok kişinin kendisini arayıp Almanya T…
	Toplumu'nun konuyu neden sahiplenmediğini sorduğunu söyleyen Bayraktar,
	cevap olarak Türkiye'de yapılacak otopsinin sonuçlarını beklediklerini
	ifade etmiş: „Konu sadece böyle aydınlanabilir. Geri kalan her şey ise
	spekülasyon. Otopsi raporunun başka bir sonuca işaret etmesi halinde dernek
	olarak yetkili makamları daha derinlikli bir soruşturma yürütmeleri için
	zorlayacağız.“

	24 Oct 2019

	## LINKS

	[1] https://www.agus-selbsthilfe.de/fileadmin/common/broschueren/downloads/suiz…
	[2] https://bayern-aktuel.de/genel/mert-tren-carpmasi-sonucu-vefat-etti.html
	[3] https://twitter.com/PolizeiMFR/status/1186962126855966720
	[4] https://gazete.taz.de/tr/article/?article=!5521494&searchterm=konrad+

	## AUTOREN

	Ali Çelikkan
	Elisabeth Kimmerle

	## TAGS

	taz.gazete
	Toplum
	taz.gazete

	## ARTIKEL ZUM THEMA