 |
# taz.de -- Siyaset Bilimci Aysuda Kölemen: „AKP artık çözülme sürecine… |
|
|
|
> Siyaset bilimci Aysuda Kölemen ile AKP'nin mağlubiyetini, İmamoğlu'nun |
|
> siyaset tarzının toplumda bulduğu karşılığı ve muhalefete geçen |
|
> belediyeleri bekleyen zorlukları konuştuk. |
|
|
 |
Bild: Aysun Kölemen: „Türkiye'de ailesinin İmamoğlu ile komşu olmasını… |
|
|
|
taz.gazete: Muhalefetin adayı CHP'li Ekrem İmamoğlu'nun oyları 23 Haziran |
|
seçimlerinde 31 Mart'a göre 800 bin civarında artış gösterdi. Bu değişi… |
|
sebebi neydi? |
|
|
|
Aysuda Kölemen: AKP ve MHP'ye oy veren insanlardan geçiş olduğunu |
|
düşünüyorum. Matematiksel olarak tek ihtimal bu. Türkiye'de normalde |
|
seçmenler partisine küsse de aynı partiye oy vermeye devam ediyor. Bu |
|
seçimlerde bunun değiştiğini gördük. Ekrem İmamoğlu 31 Mart'tan itibaren |
|
kendi seçmeninden çok kendisine oy vermeyen seçmene hitap etmeyi tercih |
|
etti. Kendisine oy vermeyen mahalleleri ziyaret etti. „Ben sizin inancınıza |
|
saygı duyuyorum. Sizin AKP'ye oy vermeniz sizi bana düşman yapmaz.“ dedi. |
|
Halktaki bezginliği görerek kendini Erdoğan'ın çok uzun süredir uyguladı… |
|
düşmanlaştırma taktiğine karşı konumlandırdı. Bazen bir adayın söyle… |
|
ülkenin duygusal ihtiyacı örtüşebiliyor. |
|
|
|
Ne gibi bir duygusal ihtiyaç? |
|
|
|
İmamoğlu 31 Mart seçimlerinin ardından haksızlığa uğradı. Kazandığı… |
|
seçim iptal edildi. Bunu nasıl işlediği önemliydi: „Bana haksızlık yap… |
|
ama ben bunun üstesinden gelirim“ dedi ve bunu yaptı. Şu anda Türkiye'de |
|
herkes haksızlığa uğradığını düşünüyor; İmamoğlu bu duygusal ihti… |
|
etti. Yıllardır bitmeyen kutuplaştırma ve ayrıştırma söyleminden |
|
muhafazakar seçmenin de yıldığını düşünüyorum. Bu nedenle AKP/MHP |
|
seçmeninin böyle bir söyleme yakınlaşması şaşırtıcı değil. Adayın … |
|
olarak yaptıklarıyla halkın ihtiyaçları kesişti. İnandırıcılık da ö… |
|
İmamoğlu son derece inandırıcıydı. |
|
|
|
Ortaya çıkan tablo İmamoğlu'nun siyaset tarzı hakkında ne söylüyor? |
|
|
|
İmamoğlu muhafazakar mahallelerle konuşabilen bir siyasetçi. AKP'linin |
|
kafasındaki CHP'li imajına uyan biri değil. Dindar, Kur'an okuyan, oruç |
|
tutan bir aile babası. Geleneksel aile modeliyle zıtlık içermeyen, |
|
Karadeniz'de kökleri olan bir profil. Muhafazakar seçmenin insan olarak oy |
|
verebileceği, evine çağırmak isteyebileceği biri. Türkiye'de ailesinin |
|
İmamoğlu ile komşu olmasını istemeyecek kişi çok azdır. |
|
|
|
Böyle bir siyasetçinin CHP'de siyaset yapması, parti için ne anlama |
|
geliyor? |
|
|
|
Eğer 20 yıl öncesinde yaşasaydık, İmamoğlu CHP'den aday olmazdı. 80'ler… |
|
olsa ANAP'lı olurdu. Ancak laiklik tartışmaları yüzünden eskiden merkez |
|
sağda olanlar şimdi CHP'ye döndüler. Dolayısıyla bugün İmamoğlu'nun CH… |
|
olması çok doğal. CHP liderliğinin merkezi temsil edenlere açıldığını |
|
gösteriyor. AKP iktidarı, 17 yılda daha önce birleşmeyen grupları |
|
değiştirdi, birleştirdi. |
|
|
|
Bu birleşme ne kadar devam edebilir? İmamoğlu'nu nasıl bir süreç bekliyor… |
|
|
|
Bu sonuç fırsatlar ve umut yarattı. Ancak şimdi İmamoğlu'na çok fazla an… |
|
yüklenecek. Hem Kürtler, hem merkez sağ, hem de AKP'liler, MHP'liler, |
|
Saadet Partililer oy verdi. Dolayısıyla her seçmen farklı beklentiler |
|
içinde. Örneğin bir seçmen „Suriyeli sorununu çözsün“ diyor ama ırk… |
|
yerden konuşuyor. İmamoğlu ne yaparsa yapsın, şu anda kendisine oy vermiş |
|
bir kısım insanı rahatsız edecek. Yine de onun bu birleştirici söylemine |
|
devam edeceğini ve genel olarak karşılık bulacağını umuyorum. Bu söylem… |
|
ulusal düzeyde benimsenmesi lazım. |
|
|
|
CHP yerel yönetimlerde nasıl zorluklarla karşılaşacak? |
|
|
|
En büyük zorluk AKP'den gelecek. Türkiye, Almanya'da hayal dahi |
|
edilemeyecek kadar merkeziyetçi bir yapıya sahip. Yani belediye yetkileri |
|
kısıtlı. Polis, eğitim, sağlık Ankara'ya bağlı. AKP Ankara'dan bütçe … |
|
gücünü kullanarak, borç alma yetkilerini kısarak, gerektiğinde KHK'lar ile |
|
merkezden CHP belediyelerini sıkıştıracak. Alttan da ilçeler ve kontrolün… |
|
tuttuğu il meclisi aracılığı ile yapacak bunu İstanbul'da. CHP'nin aldı�… |
|
belediyeleri işlevsiz hale getirip, özellikle en görünür olan İstanbul |
|
Büyükşehir Belediyesi'ni sadece çöp toplayabilen, parasız ve yetkisiz bir |
|
kuruma çevirmeye çalışacak. AKP, tabanına, özellikle gençlere „CHP icr… |
|
yapamaz“ diyor yıllardır ve buna inanmış çok seçmen olduğunu düşün�… |
|
Bunun dışında CHP örgütünde iktidar açlığı yüksek. Cumhuriyet tarihi |
|
boyunca bütün partiler patronaj ağları ile çalışmış. Yani seçimle ele |
|
geçirdikleri devlet imkanlarını (bütçe ve kadroları) parti üyelerine ve |
|
taraftarlarına dağıtıyorlar. AKP'yi en çok buradan eleştirip, aynı şeyi |
|
yapmaya devam eden bir CHP'nin başarısı çok kısa sürer. |
|
|
|
HDP seçmeni İmamoğlu'nun zaferinde nasıl bir rol oynadı? |
|
|
|
HDP tabanının İmamoğlu'na oy verdiğini görebiliyoruz. Bu 31 Mart'ta da |
|
böyleydi. Burada Kürt siyasi hareketin bir zaferi var. Yerleri çok net |
|
olarak AKP'nin karşısı. Kendilerini AKP'nin karşısına koyarak, içinde |
|
CHP'nin olduğu ittifaka oy vermeye devam edecekler. Yani CHP'ye değil, |
|
AKP'ye karşı oy verecekler. Yıllardır Kürt seçmeni ve HDP'yi |
|
meşrulaştırmayı reddeden bir anlayış ve her fırsatta HDP'ye yönelik bir |
|
„ihanet“ söylemi vardı. Kürt seçmense son derece istikrarlı bir şekil… |
|
kendi çıkarına uygun olduğunu düşündüğü şekilde oy verdi. Irkçılı… |
|
kaynaklanan bu „Kürtler bizi satacak“ güvensizliği umarım artık CHP |
|
tabanında da zayıflar. CHP birkaç seçimdir Kürt seçmenin ve HDP'lilerin |
|
desteğini aldı, yayılan paranoyak dedikodular her seferinde boş çıktı. H… |
|
seçmeni, AKP'nin baskı düzeni devam ettiği sürece stratejik olarak AKP'nin |
|
karşısındaki adaylara oy vermeye devam edecektir. |
|
|
|
Erken seçim ihtimaller dahilinde mi? |
|
|
|
MHP lideri Devlet Bahçeli hemen „Erken seçim olmayacak“ diye açıklama |
|
yaptı. Ancak erken seçim sadece iktidarın „olur“ ya da „olmaz“ demes… |
|
bitmiyor. Ülkede ekonomik kriz var. Bu tür mecburiyetler hükümeti zor |
|
durumda bırakabilir. Ancak ben hükümet olsam yeniden seçime gitmem. Zira |
|
AKP artık çözülme sürecine girdi. |
|
|
|
Hem Binali Yıldırım hem de Tayyip Erdoğan, yenilgiyi çabuk kabul etti. |
|
İkisi de Ekrem İmamoğlu'nu tebrik ettiler. Böyle bir sonuç çıkmasını |
|
bekliyorlar mıydı? |
|
|
|
Kesinlikle bekliyorlardı. Kaybedecekleri bir şey kalmadığından son hafta |
|
her tarafa saldıran, birbiriyle çelişen çaresiz hamleler yaptılar. Son gü… |
|
kadar anketleri takip etmişlerdi, sonuçları hepimizden iyi biliyorlardı. |
|
800 bin kişilik bir fark ile kavga etmenin bir faydası yok. En iyi şey bir |
|
an önce kabul edip ortadan çekilmek, çünkü uzadıkça iş aleyhlerine |
|
gidecekti. En doğru şeyi yapıp hemen ortalıktan çekildiler. Çoğu insan da |
|
televizyonunu kapatıp kutlama yapmaya gitti. |
|
|
|
Peki bu durum Türkiye hakkında ne söylüyor? Seçimlerin 13 bin oyla |
|
kazanılamayacağı, ancak 800 bin oy farkla kazanılabileceği anlamına mı |
|
geliyor? |
|
|
|
Evet, kesinlikle böyle bir sistemle karşı karşıyayız. „Erdoğan artık … |
|
sonuçlarını kabul edecek“ diyemeyiz. Tüm itiraz haklarını, devletin tüm |
|
gücünü sonuna kadar kullanacak. Ama fark çok büyükse sesini çıkarmayaca… |
|
|
|
23 Haziran Türkiye için yeni bir başlangıç olabilir mi? |
|
|
|
Pek çok AKP'li konuşmaya başladı. Cesaretlenenler oldu. Erdoğan artık |
|
AKP'de tek isim olmayacak. Türkiye siyasetindeki tek aktör de olmayacak. |
|
„Her zaman Erdoğan kazanır, CHP de kaybeder“, bu psikolojik bariyer aşı… |
|
Ankara çok hareketlenecek. Yeni bir parti de kurulabilir. AKP içinden |
|
çıkacak, eski AKP'lilerden oluşan muhafazakar sağ, ama muhtemelen halka |
|
„düzen“ sözü verecek, ülkede hak ve adaleti, öngörülebilirliği geri |
|
getirmenin mücadelesi içerisinde olacak bir parti. Öngörülebilirlik, |
|
kurumların yeniden çalışır hale gelmesi; bunlar muhafazakar kesimin de |
|
fazlasıyla ihtiyaç duyduğu şeyler. |
|
|
|
Aysuda Kölemen: Boğaziçi Üniversitesi Uluslararası İlişkiler ve Siyaset |
|
Bilimi bölümünden mezun oldu. 2010 yılında ABD'nin Georgia Üniversitesi'n… |
|
siyaset bilimi alanında doktora derecesini tamamladı. Araştırmaları |
|
sebebiyle Amerika, İtalya, İngiltere, Almanya ve Hindistan'da yaşadı ve |
|
dersler verdi. Bard College-Berlin'de calışıyor. Otoriterleşme, sivil |
|
toplum ve sosyal devlet konularında araştırma yapıyor. |
|
|
|
24 Jun 2019 |
|
|
|
## AUTOREN |
|
|
 |
Ali Çelikkan |
|
|
|
## TAGS |
|
|
|
taz.gazete |
|
Politika |
|
Toplum |
|
taz.gazete |
|
Lesestück Interview |
|
|
|
## ARTIKEL ZUM THEMA |
