# taz.de -- 1 Mayıs İşçi Bayramı: Süpermarket işçileri ve sendikal mücadele

	# taz.de -- 1 Mayıs İşçi Bayramı: Süpermarket işçileri ve sendikal müc…

	> Kader İpek Altınbulak’ın neredeyse üç yıldır verdiği mücadele, sü…
	> market işçilerinin çalışma koşulları ve sendikal mücadelenin zorlukla…
	> hakkında bir fikir veriyor.

	Bild: 1 Mayıs Platformu, Perşembe günü Kadiköy'de anma etkinliği düzenle…

	Kader İpek Altınbulak 33 aydır hakları için direniyor. Kısa bir süre
	öncesine kadar haftanın dört günü, İstanbul, Ankara, Adana ve Kayseri’de
	eylemlere katılan Altınbulak’ın hayatının merkezinde bu mücadele vardı.
	Hakkında onlarca soruşturma açıldı, eylem yaptığı marketlerin güvenlik
	görevlilerinin ve polisin şiddetine maruz kaldı. İki buçuk yılın ardınd…
	ilk kez yeni bir işte çalışmaya başlayan Altınbulak, 17 yıl boyunca
	çalıştığı Real Market’in iflasının ardından tazminatını almak içi…
	mücadeleyi hala sürdürüyor. 1 Mayıs’ta da sokakta olacağını söyleyen
	Altınbulak, Real önlüğünü giyerek Kazancı Yokuşu’nda olacağını vur…
	“Eskiden birçok şeye cesaret edemiyordum, şimdi hiçbir şeyden korkmuyoru…
	Ne olursa olsun hakkımı aramaya devam edeceğim.“

	Koronavirüs salgını sadece 1 Mayıs kutlamalarını değil, ekonomik sebeple…
	çalışmaya zorlanan işçilerin uğradığı hak ihlallerini de yeni bir boyu…
	taşıdı. Salgın günlerinde 1 Mayıs İşçi Bayramı, sokağa çıkma yasa�…
	muaf tutulan pek çok işçilerin vardiyalarının gölgesinde kutlanıyor. HDP
	Diyarbakır Milletvekili ve Ekonomiden Sorumlu Eş Genel Başkan Yardımcısı
	Garo Paylan’a göre işçi sınıfı, “en çok saldırıya uğradığı ve …
	fazla gasp edildiği“ bir dönemde: “Çalıştırılmayan işçiler ve işs…
	açlıkla, çalışanlar ise sefalet ücretine mahkûm ve korona riskiyle karş…
	karşıyalar.“

	Sendikalar bu çalışma koşullarına karşı verilen mücadelede büyük bir …
	taşıyor. Türkiye'de 90'ların başında yüzde 25'lerde seyreden fiili
	sendikalaşma oranı, şu an yarı yarıya inmiş durumda. DİSK Araştırma
	Merkezi’nin (DİSK-AR) [1][8 Nisan’da açıkladığı rapora göre], Türki…
	çalışan 15 milyon 799 bin işçinin yaklaşık yüzde 88’i sendikasız. İ…
	haklarını gözetmeyen ve hükümetin güdümünde olan sendikaların yanı s�…
	yıllardır belli bir birikim ve ağırlığa sahip olan sendikalar arasında da
	anlaşmazlıklar mevcut. Kader İpek Altınbulak’ın üç yıla yakın süred…
	verdiği mücadele, özellikle süper market işçilerinin çalışma koşullar…
	sendikal mücadelenin zorlukları hakkında bir fikir veriyor.

	## Real Market işçilerinin mücadelesi

	Kader İpek Altınbulak, yeni işindeki 10 saatlik mesaisini bitirdikten sonra
	sabahın köründe çıktığı evine dönüyor. İstanbul’un Kartal ilçesin…
	41 yaşındaki Kader İpek’in ellerinde lateks eldiven, yüzünde maske,
	üzerinde ise iş kıyafetleri var. Yaşadığı apartmanın sokakla bitişik
	bahçesinde, bir ağacın altında Real Market’in öyküsünü anlatıyor. Al…
	perakende şirketi Metro Group bünyesinde bulunan Real Market, Türkiye’de
	1998’de faaliyet göstermeye başladı. Altı ilde, 12 mağaza ve 1700 çalı…
	ile hizmet veren Real Market, 2014’te Türk perakende şirketi Beğendik
	A.Ş’ye satıldı. Real Market 2017’de iflas etti. Kapanan mağazalardaki
	yüzlerce çalışanın tazminatları hala ödenmedi.

	Altınbulak, o günden beri Beğendik A.Ş’nin ve eski işvereni Alman Metro
	Group’un sahibi olduğu MediaMarkt ve Metro marketlerinin önünde çeşitli
	eylemlere katılıyor. 51 bin lira olan tazminatı için direndiğini söylerke…
	salgın nedeniyle iki ay önce ücretsiz izne çıkarılan eşini işaret ediyo…
	“Bu süreçte hep yanımda oldu.“ Altınbulak, Real Market işçilerinin bu
	süreçte yalnızca işverenlerle değil, sendikalarla da karşı karşıya
	geldiğini anlatıyor. Üyesi olduğu Tez-Koop-İş'in kendisine maddi ya da
	manevi destek vermediğini belirtiyor. Bunun üzerine Real Market işçileri,
	DİSK’e bağlı Nakliyat-İş’le birlikte hareket etme kararı alıyor.

	Nakliyat-İş Sendikası’nın Genel Başkanı Ali Rıza Küçükosmanoğlu, R…
	Market direnişinde asıl sorumluluğun Beğendik A.Ş’de olduğunu ancak
	Türkiye’deki İş Kanunu’na göre, daha önceki işveren, yani Metro Group…
	1998’den 2014’e kadarki tazminatlardan yasal olarak [2][sorumlu olduğunu
	savunuyor.] Küçükosmanoğlu’nun iddiasına göre, Tez-Koop-İş’in Real …
	işçilerinin mücadelesine kayıtsız kalmasının sebebi, sendikanın aynı
	zamanda Metro Group bünyesindeki Media Markt’da da örgütlü olması.

	[3][75 bin üyesiyle] ticaret-büro işkolunda faaliyet gösteren en büyük
	sendika olan Tez-Koop-İş Sendikası’nın Genel Sekreteri Hakan Bozkurt ise,
	iddialar hakkında taz.gazete’ye verdiği cevapta mağduriyetin nedeninin
	şirketlerin patronları olduğunu ifade ediyor: “Hem işçiyi mağdur ettiler
	hem de işçi ile örgütlü olduğu sendikayı birbirlerine düşürdüler. Ka…
	arkadaşımız bir mağduriyeti olduğunu söylüyorsa, haklıdır.“ Real Mar…
	işçilerinin her türlü sorun ve sıkıntılarıyla ilgilendiklerini söyleyen
	Bozkurt: “Meseleyi Avrupa’ya kadar götürdük. Berlin’deki Ver.di’nin …
	Merkezi’ne kadar taşıdık.“ dedi.

	Kader İpek Altınbulak, yalnızca bu sendikanın değil, DİSK yönetiminin de
	direnişlerine kayıtsız kaldığı düşüncesinde. Bu nedenle geçtiğimiz �…
	ayında yapılan DİSK Genel Kurulu’nda genel başkan adayı oldu. Yalnızca …
	oy alsa da bu eyleminin sokakta verdiği mücadeleyi daha görünür kıldığ�…
	ifade ediyor.

	## „Süpermarket işçilerinin koşulları her dönem kötüydü“

	1,5 yıldır Migros Market’te kasiyer olarak çalışan Lale Genç*, ağır
	koşullarda çalışmaya zorlanan bir market işçisi. taz.gazete'nin telefonla
	ulaştığı Lale, salgın tedbirleri kapsamında ilan edilen sokağa çıkma y…
	nedeniyle çalışamadıkları günlerin de hafta içi çalışma saatlerine
	eklendiğini anlatıyor. 45 saatlik haftalık çalışma saatini tamamlamak iç…
	daha önce sekiz olan günlük çalışma saati 11’e yükseltilmiş: “Soka�…
	yasağının bedelini bize ödetmeleri doğru değil.“

	Market işçisi Lale de sendikalı. Migros’ta örgütlü olan Tez-Koop-İş�…
	salgın sürecinin başında atıl kaldığını, dayanışma ağlarının dile…
	itirazlarla sendikanın harekete geçtiğini söylüyor. Sonunda sendikanın
	baskısı sonucu kazanım elde ettiklerini belirtiyor: “Yasakların
	başlamasının ardından diğer günlerdeki çalışma saatleri 12’ye çıka…
	istendi. Ancak bizim sendikaya, sendikanın da yönetime baskısı sonucu bir
	saati yemek molası olmak üzere 11 saatte karar kılındı.“

	“Salgın süreciyle gündem olsa da, market işçilerinin çalışma koşulla…
	zaman kötüydü“ diyor Altınbulak. Real Market’te çalıştığı dönemd…
	esnek çalışma saatlerinin olduğunu, Almanya’dan patronlar ziyarete
	geldiğinde mesaisini bitirmesine rağmen kasadan ayrılamadığını hatırlı…
	“Sabah 10’da işe başlayıp, gece 10’da mesaimizin bittiği günler çok…
	Lavaboya bile sırayla gittiğimiz, yemeğe bile çıkamadığımız zamanlar
	oluyordu. Kasamızı kapatıp da yemeğe gitme şansımız yoktu.“

	1 Mayıs'ta sokağa çıkma yasağı olduğu için başta İstanbul olmak üzere
	Türkiye’nin dört bir yanındaki meydanlarda, Salı gününden bu yana eylem…
	düzenlendi. Emek ve meslek örgütleri ayrıca, “Her balkon 1 Mayıs alanı,…
	pencere bir meydan“ sloganıyla Cuma akşamı için yurttaşlara ortak çağr…
	yaptı.

	1 Mayıs’ta “İşçilerin sağlığı, patronların kârından daha önemli…
	sloganıyla eylemler düzenleyeceklerini söyleyen Nakliyat-İş Genel Başkanı
	Küçükosmanoğlu da AKP iktidarı ve sermaye sınıfının, salgının fatura…
	işçilere çıkardığını vurguluyor: “AKP iktidarı, salgın tedbirleri
	kapsamında çıkardığı yasalarla işverenlerin çıkarlarını gözetmişti…
	çıkma yasağı ve karantina uygulamalarının olduğu bu zor süreçte hayat�…
	devamını sağlayanlar yine işçilerdir.“

	Salgın nedeniyle ilan edilen sokağa çıkma yasağı çalışmak zorunda olan
	işçileri kapsamasa da, 1 Mayıs’ı sembolik bir şekilde kutlamak isteyen
	sendika çalışanlarını etkiledi. Cuma günü Taksim Meydanı'na çelenk bı…
	isteyen DİSK yönetimi, polis müdahalesiyle karşılaştı. DİSK Genel Başk…
	Arzu Çerkezoğlu ile birlikte onlarca sendika üyesi gözaltına alındı. Bun…
	yaşanırken Taksim Meydanı'ndaki AKM inşaatındaki işçileri çalışmaya d…
	ediyorlardı.

	*İsim redaksiyon tarafından değiştirilmiştir.

	1 May 2020

	## LINKS

	[1] http://disk.org.tr/wp-content/uploads/2020/04/Covid-19-G%C3%BCnlerinde-Send…
	[2] http://nakliyatis.org/basina-kamuoyuna-metro-grup-a-g-satis-oncesi-27-07-20…
	[3] https://www.ailevecalisma.gov.tr/media/35790/2020-ocak.pdf

	## AUTOREN

	Aylin Kaplan
	Vecih Cuzdan

	## TAGS

	taz.gazete
	Özgürlükler
	Toplum
	taz.gazete

	## ARTIKEL ZUM THEMA