 |
# taz.de -- Avrupa rüyasının sonu: Kalmak da zor, dönmek de |
|
|
|
> İçişleri Bakanlığı, koronavirüs gerekçesiyle Yunanistan sınırını … |
|
> Sınırdan dönen göçmenler, Türkiye'deki hayatlarına devam etmeye |
|
> çalışıyor. Bazıları ise geri dönmemekte kararlı. |
|
|
 |
Bild: Mahyar, Mariam ve arkadaşları: Sınırda maruz kaldıkları şiddetin a… |
|
|
|
İstanbul’un Esenyurt ilçesinde sadece İranlıların çalıştığı bir be… |
|
dükkânında saç kesen Mahyar, 28 Şubat sabahı beklemediği bir telefon ald… |
|
Arayan, işyerine henüz gelmemiş olan iş arkadaşıydı. Türkiye-Yunanistan |
|
arasındaki sınır kapılarının açıldığını duyan Mahyar, şansını de… |
|
karar verdi. Eşi Mariam ve beraber çalıştığı üç arkadaşının da aral… |
|
bulunduğu toplam 10 kişi, 170 euro karşılığında bir minibüs kiralayıp |
|
Edirne’ye gittiler. Alanda gazetecilerle karşılaşan grup, belki de bir |
|
yıldan uzun süredir yaşadıkları Türkiye’deki son fotoğraflarını |
|
çektirdiklerini düşünüyorlardı. |
|
|
|
Ancak Yunan emniyet güçlerinin sınırdaki müdahalesini gördükten sonra he… |
|
İstanbul’a geri dönmeye karar verdiler. Mahyar şimdi aynı berber dükkân… |
|
müşterilerini bekliyor. Kafasında “My life is my life“ yazılı bir şap… |
|
var. Konuşurken başı öne düşüyor: “Avrupa’ya gitmek için doğru zam… |
|
değilmiş. Yunanistan’a geçsek bile orada sıkışacaktık. Türkiye hükü… |
|
medyası bize yalan söyledi.“ |
|
|
|
Türkiye hükümeti yetkililerinin Şubat sonunda “Kapıları açtık“ |
|
açıklamasının ardından on binlerce göçmen, Türkiye-Yunanistan sınırı… |
|
yolculuk etti. Krizin başladığı günden itibaren Avrupa’ya geçen insanla… |
|
ilişkin her gün bir sayı paylaşan İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, konu… |
|
ilgili son açıklamasını 7 Mart’ta yaptı. Toplam sayının 143 bini aşt�… |
|
iddia eden Soylu, mültecilerin nehir üzerinden sınırı geçmeleri için te�… |
|
edici ifadeler kullandı: “Şimdi havalar sıcak, gittikçe sıcaklaşıyor. … |
|
bazı yerlerde 40-45 santimetreye düştü. Bu şu demektir: Yürüyerek |
|
geçebilirsiniz.“ |
|
|
|
Pek çok insan, sürecin belirsizliğiyle artan barınma, beslenme ve hijyen |
|
sorunları nedeniyle geldikleri kentlere geri döndü. İzlediği politika |
|
nedeniyle eleştirilere maruz kalan Cumhurbaşkanı Erdoğan 17 Mart günü |
|
Angela Merkel, Emmanuel Macron ve Boris Johnson ile video konferans |
|
gerçekleştirdi. Avrupalı liderler göçmenlerin Türkiye'de kalması için |
|
AB'nin Türkiye'ye daha fazla maddi yardım yapması konusunda istekli |
|
olduklarını dile getirdiler. İçişleri Bakanlığı, hemen ertesi gün, |
|
koronavirüs nedeniyle Yunanistan ve Bulgaristan sınırlarının kapatılacağ… |
|
duyurdu. Kararın ardından üç haftadır Pazarkule-Kastanies sınır kapılar… |
|
arasındaki tampon bölgede ve yakınındaki ağaçlık alanda bekleyişini |
|
sürdüren insanların İstanbul'a geri gönderilmesi bekleniyor. |
|
|
|
Mahyar (28) ve eşi Mariam (24) İstanbul’a dönseler de sınırda yaşadıkl… |
|
henüz atlatabilmiş değiller. Bir güzellik salonunda yarı zamanlı çalış… |
|
Instagram üzerinden tasarladığı elbiseleri satan Mariam, Edirne dönüşü |
|
depresyona girdiğini anlatıyor. Orada brandalar altında yatan insanları |
|
görmenin kolay olmadığını söyleyen Mariam, atılan gaz kapsüllerinden |
|
birinin ayağının dibine düştüğü anda hissettiklerini hatırlıyor: “N… |
|
alamıyordum. Hiçbir şey görmüyor, düşünemiyordum. Sadece sesler duyuyor… |
|
Kadınların çığlık sesleri, çocukların ağlamaları… Ve kaçma isteği… |
|
Arkadaşlarıyla konuşmayı denediğini, rutin hayatına dönmeye çalıştı�… |
|
anlatıyor: “Bizim az da olsa kaybedecek şeylerimiz vardı. Buna tutunmak |
|
istedik“. |
|
|
|
Tutundukları, Türkiye’deki belirsiz ve güvencesiz hayatları. Türkiye’de |
|
“Geçici Koruma“ statüsü altındaki Suriyelilere belli şart ve kısıtla… |
|
tabi olan çalışma hakkı tanınırken İran, Irak ya da Afganistan'dan |
|
gelenlerin çoğu daha az haklara sahipler. İran ve Türkiye arasında vize |
|
muafiyetinin imkân verdiği kalış süresi, her 6 ay için toplam 90 günü |
|
geçemiyor. Yasal statüsü olmayan yabancılar Türkiye’de kaldıkları süre |
|
içinde “ikamet harcı“ denilen bir ücret ödemek zorundalar. |
|
|
|
Mahyar’a göre Türkiye kendisine sığınan insanları turist olarak görüy… |
|
sadece paralarını istiyor: “Bir gün kalabilirsiniz diyorlar, başka bir g�… |
|
size artık kimlik vermeyeceğiz diyorlar. Paran varsa ev alıp vatandaş |
|
oluyorsun, paran yoksa burada yerin yok. Stabil bir durum değil.“ Yola |
|
çıkarken berber dükkânındaki patrondan izin aldıklarını söyleyen Mahya… |
|
patronunun iyi biri olduğunu, kendilerini anladığını söylüyor: “Biz |
|
geçemezsek geri döneceğiz dedik. Bize 'tamam’ dedi, iki üç gün müsaade |
|
etti“. |
|
|
|
Sınırda üç haftadır bekleyen bir sürü insan için böyle bir ihtimal söz |
|
konusu değil. Jiletli teller ve beton bloklarla kapatılmış barikatların |
|
önünde bekleyen binlerce göçmenin İstanbul’da geri dönecekleri bir |
|
hayatları yok. 13 Mart’ta iki Afgan genç sınır hattında yaşananları |
|
protesto etmek için ağızlarını dikti ve açlık grevine başladı. |
|
|
|
Yaşananları 20 gündür sınırda takip eden ve ismini vermek istemeyen bir |
|
aktivist, alandakilerin çoğunlukla Afganistan'dan gelen insanlar olduğunu |
|
söylüyor: „Bu insanlar arasında kandırılmışlık duygusu hakim. Birço�… |
|
mevcut kurulu bir düzeni olan insanlar, ancak bu süreçte işini bırakıp, |
|
evini kapatarak buraya geldiler. Sırf bu yüzden geri dönmek istemeyen, geri |
|
dönerse ne yapacağını bilmediğini söyleyen insanlar var.“ |
|
|
|
## „Görüşmeler sürüyormuş, belki bir sonuç çıkacak“ |
|
|
|
Suriyeli Kusay da iki haftadır ailesiyle birlikte derme çatma bir çadırda |
|
kalıyor. Bölgenin hükümete yakın medya kuruluşları dışındaki kurumlara |
|
kapalı olması nedeniye taz.gazete’nin telefonla ulaştığı Kusay, nehirde |
|
yıkanarak temizlenmeye çalıştıklarını, yemek için saatlerce kuyrukta |
|
beklediklerini söylüyor. Üç kilometre ötedeki markete gitmek için, |
|
tutuldukları bölgeden parmak izi vererek çıkan Kusay, bu işlem için de |
|
saatlerce kuyruk beklediğini anlatıyor. |
|
|
|
Sınırların kapanacağının haberini duyan göçmenler arasında, kendilerini |
|
bekleyen otobüslere binip İstanbul'a dönenler de var, dikenli telleri |
|
keserek Yunanistan tarafına geçmeye çalışanlar da. Kusay her şeye rağmen… |
|
azından birkaç gün daha burada beklemek istiyor, onu İstanbul'da bekleyen |
|
bir iş yok: „Erdoğan'ın Avrupalı liderlerle yaptığı görüşmeden hala… |
|
bir sonuç çıkabilir.“ |
|
|
|
Kusay ara ara çeşitli haberler duyuyor. Telegram üzerinden 4 bine yakın |
|
üyenin olduğu “Sınırları Kıran Kafile“ isimli bir grupta her gün kon… |
|
ilgili gelişmeler aktarılıyor- aralarında doğru olmayan haberler de var. |
|
“Görüşmeler sürüyormuş, belki bir sonuç çıkacak“ diyor bir Suriyel… |
|
diğeri, Alman Parlamentosu’ndaki olağan bir oturumun videosunu, “Avrupa |
|
Birliği mültecilerin durumunu oyluyor“ başlığıyla paylaşıyor. Günde … |
|
fazla mesaj yazıldığı oluyor. İnsanlar artık neye inanacağını bilmiyor. |
|
Kısa süreliğine ortaya çıkan umut, aynı hızda kayboluyor. Aslında sın�… |
|
yaşananlar Avrupa’da her geçen gün giderek daha az konuşuluyor. Zira |
|
gündemi artık koronavirüs belirliyor. |
|
|
|
İnsan hakları, sığınma ve göç konularında çalışmalar yapan akademisy… |
|
Cavidan Soykan da koronavirüs nedeniyle gazetelerin artık sınıra yığılan |
|
insanlar hakkında haberler yapmadığını, „açık kapı“ politikasının… |
|
gelindiğini ifade ediyor. Sınıra yönlendirilen insanların, kayıtlı |
|
oldukları şehri terk etmeleri nedeniyle cezalarla karşı karşıya |
|
kalabileceklerini söyleyen Soykan, mevcut durum nedeniyle göçmenlerin ırkç… |
|
saldırılara maruz kalma ihtimalinin de artabileceğine dikkat çekiyor: |
|
„Koronavirüsünün ülkede ciddi bir salgına dönüşmesi durumunda, cezan�… |
|
sınırdan geri dönmek zorunda kalan mültecilere kesilebileceği ihtimali beni |
|
endişelendiriyor.“ |
|
|
|
Esenyurt’taki berber dükkanında da gündem aynı şekilde değişmiş. Daha… |
|
ve daha güvenli bir yaşam için İran’dan Türkiye’ye gelen çift, şimdi… |
|
Avrupa’ya gitme hayalini askıya almış. Türkiye’nin onlar için bir gele… |
|
vadetmediği konusunda hemfikirler. Mahyar berberdeki 12 saatlik mesailerine |
|
devam ediyor. Yeni yapılmış büyük apartmanın altına kurulu geniş, ferah |
|
dükkanda tıraş ettiği her müşteriden alınan ücretin yarısı onun. Bir … |
|
sessiz kaldıktan sonra herkesin kafasındaki soruyu soruyor: “Koronavirüs |
|
berberleri de etkiler mi?“ |
|
|
|
19 Mar 2020 |
|
|
|
## AUTOREN |
|
|
 |
Vecih Cuzdan |
|
|
|
## TAGS |
|
|
|
taz.gazete |
|
Toplum |
|
Özgürlükler |
|
taz.gazete |
|
|
|
## ARTIKEL ZUM THEMA |
