 |
# taz.de -- Berlin ligindeki Türkiye kökenli takımlar: Kreuzberg şampiyonu … |
|
|
|
> Berlin liginde ilk kez Türkiye kökenli dört kulüp mücadele ediyor. |
|
> Geçmişte kimlik ve köken daha önemliyken, bugün bu kulüplerin hepsi |
|
> kendini öncelikle Berlinli olarak kabul ediyor. |
|
|
 |
Bild: Gelenekleri olan bir Berlin kulübü: Türkiyemspor taraftarları, 1988 y… |
|
|
|
Güzel bir Ağustos akşamındaki bu derbide, neredeyse Katzenbach Stadı'nın |
|
90’lı yılların başındaki altın günlerini hatırlıyorsunuz; binlerce |
|
seyircinin Türkiyemspor’u desteklemek için Kreuzberg’e adeta kutsal bir |
|
yolculuk yaptığı ve takımın ikinci lige çıkmak için oynadığı günler… |
|
yıllarda genellikle adlandırıldığı şekliyle „Türkiyem“, bütün Fed… |
|
Almanya’da Türkiye kökenli toplum için bir tür sancak gemisi gibiydi. |
|
|
|
Aradan geçen zaman içerisinde köprünün altından çok sular aktı. |
|
Türkiyemspor artık altıncı ligde ve bu yılki sezonu yine Türkiye kökenli |
|
bir diğer takım olan Hilalspor’la oynayacağı derbi maçıyla açıyor. Ma… |
|
izlemeye hiç olmazsa birkaç yüz seyirci gelmiş. Futbol adına kayda değer |
|
neredeyse hiçbir hadise yaşanmayan maçı bir top koşturmaca olarak |
|
tanımlamak mümkün. Burada önemli olan da zaten futbol oyununun kendisi |
|
değil: Tribünlerde Türkçe ve Berlincenin gem vurulmamış bir karışımı |
|
konuşuluyor, insanlar baca gibi sigara içiyor ve yapılan şakaların ardı |
|
arkası kesilmiyor. İki yıl önceki sezonda iki takımın da bir üst lige |
|
çıkması söz konusu olduğunda, Türkiyemspor ve Hilalspor bir kere daha kar… |
|
karşıya gelmişlerdi. O maçta Türkiyemspor zafere ulaşmış ve bir üst li… |
|
çıkmıştı. Geçen sezon da Hilalspor, Türkiyemsporu takip ederek Berlin |
|
ligine çıktı. |
|
|
|
Berlin ligi, ya da Berlinliga, başkentteki en üst lig. Lig, bir taraftan |
|
futbol romantiklerinin hayallerini besliyor: Maçların yapıldığı çim saha… |
|
Steglitz’deki apartman bloklarının arasına sıkışmış durumda veya |
|
Sonnenallee’de sanayi tesisi manzarasının hemen önünde yer alıyor; stad |
|
büfelerinde Alman usulü sosisler pide arasında satılıyor, ayrıca bira ve |
|
demleme Türk çayı da var. Diğer taraftan futbolun profesyonelleşmesi Berlin |
|
şampiyonasından da uzak kalmamış. Kulüpler daha yüksek kalitede oyuncular… |
|
hiç güven telkin etmeyen yatırımcıların kısa vadeli başarı için teklif |
|
ettiği primlerle cezbetmeye çalışıyorlar. Yeni bir sezon için tüm bir |
|
takımın baştan aşağıya değiştirilmesi duyulmadık, görülmedik bir şe… |
|
artık. Berlin ligi bu sene, kurulduğundan beri ilk defa dört Türkiye |
|
bağlantılı takımı ağırlıyor: Hilalspor ve Türkiyemspor’la beraber, y… |
|
Kreuzberg’den Al-Dersimspor ve Charlottenburg’dan Türkspor. |
|
|
|
„Hilalspor’un lige çıkmasıyla bu sene ilk kez 12 derbi maçı oynanacak, |
|
işler kızışacak“, derken bıyık altından gülümsüyor Mehmet Matur. Ma… |
|
Berlin futbolundaki Türkiye’yle bağlantılı her türlü oluşumun ruhu ade… |
|
Yıllar boyu Türkiyemspor’da çeşitli pozisyonlarda aktif görev almış, |
|
kardeşi Durmuş ise kulübün şu anki başkanı. Mehmet Matur 2005’den beri |
|
Berlin Futbol Federasyonu [Berliner Fußball Verband] BFV’de yönetim |
|
kurulunun entegrasyon sorunlarıyla ilgilenen üyesi. |
|
|
|
## Sponsor bulmak hiç de kolay değil |
|
|
|
Matur, göçmen kökenli Berlinlilerin damga vurduğu çok sayıda Berlin |
|
kulübüyle sürekli bir ilişki içerisinde. Örneğin senelerdir Berlinliga�… |
|
demirbaşlarından SD Croatia, bir alt ligde Sırbistan kökenli 1. FC Novi |
|
Pazar ya da Süryani göçmenler tarafından kurulmuş BFC Tur Abdin. Buna |
|
karşın zamanında göçmenler tarafından kurulan ancak artık böyle algıla… |
|
istemeyen kulüpler de var. Matur şöyle diyor:„ Bazı takımlar kısa bir s… |
|
önce isimlerini değiştirdiler, mesela Galatasaray Berlin’ın ismi artık SV |
|
Rixdorf.“ Dışarıya açılmak olarak değerlendirilebilecek bu durum, aynı |
|
zamanda mali destek açısından da önemli: „Eğer ismin Türkiyemspor ise, |
|
potansiyel sponsorların da normal şartlar altında Türkiye’yle bağlantıl… |
|
firmalarla sınırlı kalıyor.“ |
|
|
|
Siyaset bilimci Stefan Metzger, zaman zaman çekinceler hisseden kulüplerin |
|
dışarıya açılma ihtiyacını şu şekilde açıklıyor: „Türkçe bir is… |
|
taraftarlarınızı harekete geçirmek için işe yarayabilir ama dışarıya a… |
|
açısından sıkça ürkütücü bir etkisi oluyor“. Metzger doktora tezi i�… |
|
Berlin’deki Türkiye bağlantılı kulüpleri araştırmış. Yıllar içinde… |
|
kulüplerin yönetim kurulu üyeleriyle, oyuncularıyla ve federasyon |
|
yöneticileriyle sayısız görüşme gerçekleştirmiş: |
|
|
|
„Türkiye bağlantılı kulüplerin oluşturduğu manzara kuruluş bağlamın… |
|
heterojendi. O dönemde, kutuplaşmış göçmen grupları gibi kulüpler de |
|
kendilerini siyasi olarak sağda ya da solda, dindar ya da seküler olarak |
|
konumlandırıyordu.“ Bugün bu kimlikler eskiden olduğu kadar önemli bir r… |
|
oynamıyor: „Artık tamamen normal kulüp gelenekleri ve kültürüne sahip o… |
|
bu kulüpler, olsa olsa bira ve Bratwurst’tan oluşan tipik Alman klişesinin |
|
biraz daha ötesine geçiyorlar,“ diyor Metzger. |
|
|
|
BSV Al-Dersimspor’un sportif direktörü Erdal Güncü de bunu onaylıyor: |
|
„Benim neslimin aksine, genç sporcuların birçoğu oynadıkları kulübün |
|
kuruluş karakterini artık hiç bilmiyorlar.“ Al-Dersimspor iki Alevi kulüb… |
|
birleşmesiyle kurulmuş ve üyelerinin önemli bir kısmını Alevi cemaatin |
|
çevresinden oluşturmuş. Bugün, geçmişte babalarının yaptığı gibi bu … |
|
oynayan üç, dört oyuncu bulunuyor. |
|
|
|
## Çoktan bir Kreuzberg kulübü olmuş |
|
|
|
„Bu bizim için tabii ki biraz kült statüsünde, bunu korumak istiyoruz“, |
|
diyor Güncü. Ama bütün olarak baktıklarında kendilerini daha çok bir |
|
Kreuzberg kulübü olarak gördüklerini ve din ve kökenin ikinci planda |
|
kaldığını ekliyor. Ama görülen o ki, kulübün özalgısı dışardan bak… |
|
algısıyla çelişiyor: „Senelerdir çok uluslu bir kulüp haline gelmeye |
|
çalışıyoruz ama göç geçmişi olmayan daha fazla oyuncuyla ilişki kurmak |
|
kolay değil“, diyor Güncü. Yeni sezondaki teknik direktörü Kai Brandt ol… |
|
takım, tarihinde ilk kez göç geçmişi olmayan bir antrenör ile çalışaca… |
|
Brandt, kulübe gelmesinin ardından Al-Dersimspor’da oynamasını istediği … |
|
teklif götürdüğü oyunculardan tereddütlü cevaplar almış. |
|
|
|
Sorunun bir parçası da Türkiye bağlantılı kulüplerle ilgili haberler. |
|
Medya, bu kulüplerle genellikle sadece taşkınlıklar olduğunda ya da siyasi |
|
konularda ilk ağızdan düşünceler duymak istediğinde ilgileniyor. “Özil |
|
tartışmaları sırasında Türkiyempor’daki kardeşime sürekli olarak soru… |
|
geliyordu, ama konu neredeyse hiçbir zaman futbol değildi“, diyor Mehmet |
|
Matur. |
|
|
|
Hâlbuki özellikle Türkiyemspor’da haber yapılacak çok konu var. 90’lı |
|
yılların başında yükseklerde uçtuğu kısa bir dönemden sonra 2012’de … |
|
eden ve adeta sıfırdan başlamak zorunda kalan kulüp, futbolun ötesinde |
|
sosyal çabaları ve duruşuyla da tanınıyor. Bu yazıda yer alan dört kulüp |
|
arasında gençlere ve oyuncu yetiştirmeye yönelik en kapsamlı çalışmalar… |
|
Türkiyemspor yürütüyor. Buna ek olarak başarılı kadın ve çocuk takıml… |
|
var. Metzger’in kanaati de şöyle: „Artık Kreuzberg’in yarısı |
|
Türkiyemspor’da oynuyor, öyle ki kulüp bir Türk takımı olarak |
|
algılanmıyor.“ |
|
|
|
Türkiyemspor ve Al-Dersim’de kulübün yükü birçok kişi tarafından |
|
omuzlanırken Türkspor klasik bir tek kişi projesi. 1965’de kurulan Türksp… |
|
Almanya’daki en eski Türkiye bağlantılı kulüp. Son senelerde Kreisliga C… |
|
kadar düşen ve gözlerden kaybolan Türkspor mali açıdan da berbat durumday… |
|
– ta ki Metin Yılmaz gidişata müdahale edip Türkspor’u yönetim kurulun… |
|
olduğu Yunanistan kökenli Hellas Nordwest kulübüyle birleştirinceye kadar. |
|
|
|
## Kendilerine ait bir kulüp binası hayali |
|
|
|
Kulüp, birleşmeyle beraber eski evi Kreuzberg’i terk etmesinin ardından |
|
kendi evindeki maçlarını artık Charlottenburg’daki Heckerdamm’da oynuyo… |
|
Güçlü bir geçmişi olan Türkspor isminin, sponsorlar bulmaya yardım edece… |
|
ve Berlin’in kuzeydoğusundaki Türk taraftarlar için çekici olacağı |
|
düşünülmüş. Bu sene Berlin liginde üçüncü sezonlarına, Oliver Kiebac… |
|
yani yine Türk kökenli olmayan bir teknik adamın liderliğindeki bir teknik |
|
heyetle başlıyorlar. |
|
|
|
Türkspor yerleşmiş bir altyapıdan ve geçmişten gelen bir havuzdan |
|
faydalanamadığı için, transfer harcamaları özellikle yüksek: Şimdiye ka… |
|
tam 34 oyuncu alınmış ya da satılmış, yeni gelenlerin arasında Oberliga … |
|
Regionalliga tecrübesi olan futbolcular da var. |
|
|
|
Al-Dersimspor’da da son senelerde yoğun bir antrenör trafiği görülüyor,… |
|
Türkspor’un aksine bu kulübün faydalanabileceği bir altyapı mevcut. Zaten |
|
sportif direktör Erdal Güncü diğer kulüplerle rekabete o kadar hırslı |
|
bakmıyor ve pahalı transferler yapmamayı tercih ediyor: „Tabii ki hedefimiz |
|
küme düşmemek, ama öncelikle kalıcı ve sürdürülebilir olmak. Gençlere |
|
yatırım yapmak istiyoruz.“ |
|
|
|
Elbette bunu yapmak çok kolay değil: Al-Dersimspor senelerdir statlarının |
|
yakınında bir bina yapmak için izin almaya çalışıyor ama başaramıyor. |
|
Burası hiç şüphesiz Berlin’in en heyecan verici futbol sahalarından biri: |
|
Doğrudan doğruya Askanischer Platz’ın yanında, Anhalter Bahnhof’un ve |
|
Tempodrom’un yıkıntılarının arasına sıkışmış dar ve zemini suni ç… |
|
bir kafeste oynuyorsunuz. Sahanın yanında bir bina olmadığından oyuncular |
|
üstlerini değiştirmek için bile birkaç yüz metre ilerdeki okula gitmek |
|
zorundalar. |
|
|
|
## Spor müdürlüğünden destek yok |
|
|
|
„Bu çok saçma bir durum, kışın bile takım toplantılarını çimin üze… |
|
yapmak zorundayız. Altyapı başvuruları için resmi bir başvuru adresi |
|
veremiyoruz,“ diyerek şikayet ediyor Güncü. Blücherstraße’deki Kreuzbe… |
|
komşuları Türkiyemspor da aynı dertlerden muzdarip. BFV yönetim kurulu |
|
üyesi Mehmet Matur bu durumu çok büyük bir ayıp olarak kabul ediyor: |
|
„Yerleşmiş Alman kulüplerinin sabit kulüp binaları ve lokalleri var. |
|
Türkiyemspor ve Al-Dersimspor Kreuzberg’de onyıllardır gençler için çok |
|
önemli olan altyapı çalışması sürdürüyorlar. Ancak ne semt yönetimind… |
|
de spor müdürlüğünden destek görüyorlar.“ |
|
|
|
İyi bir altyapı çalışmasının ne kadar önemli olduğu bir taş atımı |
|
uzaklıktaki Waldeckpark’daki Hilalspor tarafından da çok iyi biliniyor. |
|
Kulüp 1980’li yıllarda özellikle Kreuzberg’in gençliğini sokaktan kurt… |
|
ve onlara sportif bir perspektif sunabilmek için kurulmuş. Kulübün adındaki |
|
“hilal“ Hilalspor’un daha dindar duruşuna bir işaret. |
|
|
|
„Hilalspor, sporu dini kurallarla uyum içerisinde yaşama imkânını yaratm… |
|
istedi. Ramazan ayında oruç tutulması ve kulüp lokalinde alkollü içkiler |
|
satılmaması da bunun bir parçası“, diyor bir sezonu Hilalspor’la beraber |
|
geçirmiş politolog Metzger. Gerçi başta çok önemli olan kimlik artık daha |
|
az bir öneme sahip ama kulüp birçokları için hâlâ İslamcı-muhafazakâr. |
|
|
|
Takımın listesine baktığınızda neredeyse sadece Türk oyunculardan oluşan |
|
homojen bir resim görüyorsunuz. Kulübede deneyimli bir Berlinli antrenör, |
|
Marco Wilke oturuyor. Wilke en çok kulüpteki aile atmosferini sevdiğini |
|
belirtiyor. Ayrıca yeni sezonda Regionalliga’dan Berliner AK ile bir ortak |
|
çalışmaya girilmiş. Berliner AK bundan böyle gelecek vaat eden genç |
|
oyuncularının Hilalspor’da maç tecrübesi kazanmasını sağlayacak. Moabi… |
|
kulüp senelerdir başkentteki Türkiye bağlantılı kulüplerin en başarıl�… |
|
son senelerde birkaç kere kılpayı farkla üçüncü lige çıkma şansını … |
|
|
|
## Kreuzberg şampiyonu kim olacak? |
|
|
|
Hilalspor, Türkiyem, Türkspor ve Dersimspor’un hepsini birleştiren, sezon |
|
sonu hedefleri: Kreuzberg şampiyonluğu – yani diğer üç takımdan daha |
|
başarılı olmak. Kendi ifadelerine göre kulüpler arasında ciddi bir hasım… |
|
olmasa da en çok taraftarı derbi maçları çekiyor. “Böyle maçlarda eski |
|
Türkspor taraftarları dahi Kreuzbergli köklerini hatırlarlar“, diyor Mehm… |
|
Matur. Buna bir de sportif gerilim ekleniyor, çünkü bu sene takımını ciddi |
|
şekilde güçlendiren Türkspor dışındaki ekipler muhtemelen ligin son gün… |
|
kadar düşmemek için mücadele etmek zorunda kalacaklar. |
|
|
|
Ama Türkiyem ile Hilalspor arasında Ağustos’ta oynanan derbide bu gerilim |
|
hiç hissedilmiyor. Tribünler ikinci yarıda boşalmaya başlıyor, birkaç |
|
seyirci Türkiye Süperligi takımlarından Başakşehir’in şampiyonlar ligi… |
|
eleme maçını takip ediyorlar cep telefonlarından. Ya da Schalke futbol |
|
kulübünün başkanı Clemens Tönnies’in yakın zamanda kullandığı ve ka… |
|
tartışmalara yol açan ırkçı sözleri üzerine tartışıyorlar. Akşamın |
|
alacakaranlığı da üzerine düşeni yapıp yeşil sahanın üzerine gri bir … |
|
örtüyor. Bu griliği sadece oyuncuların neon renkli kramponları deliyor. |
|
|
|
Ve nihayet maçı kimin kazanacağı belli oluyor. Böyle bir maç ancak bu |
|
şekilde bitebilirdi. Top, yapılan bir ortaya Hilalspor santraforu Mehmet |
|
Uzuner’in vurduğu kafayla gol çizgisini geçiyor. Bir alt ligden yükselmiş |
|
Hilalspor sezonun ilk üç puanını alıyor. Bazen bir Kreuzberg derbisi de |
|
Berlinliga’nın herhangi bir maçından pek farklı olmuyor. |
|
|
|
## Türkiye kökenli kulüpler derbileri |
|
|
|
İlk yarı 2019 |
|
|
|
1. Hafta 07.08. Türkiyem – Hilalspor |
|
|
|
3. Hafta 25.08. Al-Dersim – Hilalspor |
|
|
|
7. Hafta 29.09. Türkiyem – Türkspor |
|
|
|
8. Hafta 02.10. Al-Dersim – Türkiyem |
|
|
|
10. Hafta 20.10. Hilalspor – Türkspor |
|
|
|
14. Hafta 24.11. Türkspor – Al-Dersim |
|
|
|
İkinci yarı 2020 |
|
|
|
21. Hafta 01.03. Al-Dersim – Türkspor |
|
|
|
22. Hafta 08.03. Türkspor – Hilalspor |
|
|
|
25. Hafta 05.04. Hilalspor – Al-Dersim |
|
|
|
26. Hafta 10.04. Türkiyem – Al-Dersim |
|
|
|
27. Hafta 13.04. Hilalspor – Türkiyem |
|
|
|
32. Hafta 24.05. Türkspor – Türkiyem |
|
|
|
## Statlar |
|
|
|
Türkiyemspor & Hilalspor: Willy-Kressmann-Stadion (eski Katzbach Stadion), |
|
Dudenstraße 40, 10965 Berlin-Kreuzberg |
|
|
|
Türkspor: Sportplatz Heckerdamm, Heckerdamm 208, 13627 |
|
Berlin-Charlottenburg-Nord |
|
|
|
BSV Al-Dersimspor: Lilli-Henoch-Sportplatz, Askanischer Platz 7 10963 |
|
Berlin-Kreuzberg |
|
|
|
Almancadan çeviren: Hulki Demirel |
|
|
|
14 Aug 2019 |
|
|
|
## AUTOREN |
|
|
 |
Dénes Jäger |
|
|
|
## TAGS |
|
|
|
taz.gazete |
|
Toplum |
|
taz.gazete |
|
|
|
## ARTIKEL ZUM THEMA |
