Introduction
Introduction Statistics Contact Development Disclaimer Help
# taz.de -- Uyuşturucuya özendirme suçu: Pucca'ya verilen hapis cezasına it…
> Blog yazarı ve sosyal medya fenomeni Pucca, insanları uyuşturucuya
> özendirdiği gerekçesiyle 5 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Karara it…
> eden başsavcılık, Pucca'nın beraatini istedi.
Bild: Pucca, milyonlarca “iradeleri oturmamış insanı“ uyuşturucu kullan…
Türkiye’de insanların attıkları bir tweet yüzünden cezaevine girmesi
şaşırtıcı bir durum değil. Ancak bir başsavcılığın, kendi hazırlad�…
iddianame sonucu mahkemede hapis cezası alan birine verilen cezaya itiraz
etmesi ve bu kişinin beraatini talep etmesi neresinden bakarsanız
şaşırtıcı. Bu davanın sanığı, Türkiyeli sosyal medya fenomeni Pucca. …
yaklaşık iki milyon takipçisini “uyuşturucu kullanımına özendirdiği“
suçlamasıyla Temmuz ayında beş buçuk yıl hapis ve yaklaşık 67 bin lira …
cezasına mahkum edilmişti.
32 yaşındaki Pınar Karagöz, Koreli bir anime karakterinden aldığı “Puc…
mahlasıyla kendi blogunda 12 yıldır yazılar yazıyor. Genellikle popüler
kültüre ve magazin gündemine dair konuları kaleme alan ve sosyal medyada
paylaşımlar yapan Pucca, aynı zamanda üvey babası tarafından maruz kaldı…
cinsel şiddet gibi konuları da işliyor. Pucca, Türkiye internet dünyasın�…
en sevilen figürleri arasında.
İstanbul Anadolu 52. Asliye Ceza Mahkemesi, Pucca hakkında verdiği ağır
mahkumiyet kararını 23 Temmuz’da tam da bu gerekçe ile meşrulaştırdı.
Kararda, „Sosyal medyanın toplumlarda yarattığı etkiye bakınca; bu imkan
kullanılarak dünyanın farklı yerlerindeki ülkelerde belli bir ideoloji
çerçevesinde yapılan örgütlenmeler ile hükümetlerin devrilmesi sonucuna
gidecek kadar neticeler elde edilebilmiştir. Bu nedenle sosyal medya
aracılığı ile kitlelere ulaşma, onları etkileme, yönlendirme imkanı kla…
basın araçları televizyon, radyo ve gazeteye kıyasla daha kolay, daha ucuz
ve elverişlidir.“ ifadelerine yer verildi.
## „İradeleri oturmamış insanları“ uyuşturucuya özendirmek
Pucca, suçlamaya konu olan tweetlerinin birinde Kanal D’de yayımlanan
“Kısmetse Olur“ programını uyuşturucuya benzetmişti. Bir diğer tweeti…
ise Netflix dizisi Escobar’a gönderme yaparak, fakir ailelerin “uyuşturucu
sayesinde evlerine ekmek götürdüğünü“ dile getirmişti. Ayrıca takipç…
bir uyuşturucu kullanma hakları olsa hangi uyuşturucuyu seçeceklerini
sormuştu.
Mahkeme, Pucca’nın bu ifadelerinin milyonlarca “iradeleri oturmamış insa…
uyuşturucu kullanımına özendireceğinden emindi. Yalnızca gerçekten ağı…
ceza bu tehlikeye bir son verebilirdi. Hakim, savcının iddianamede yer
verdiği argümanlara katıldı ve ilk defa ünlü bir isim uyuşturucu tüketi…
özendirme suçuyla böylesine ağır bir şekilde cezalandırılmış oldu.
İstanbul Anadolu Başsavcılığı ise 31 Temmuz günü istinaf mahkemesine it…
etti. Başsavcılık, itirazında mahkemenin Pucca hakkında verdiği kararın
gerekçelerine karşı çıktı: “Düşünce ve ifade hürriyeti yalnızca iyi
karşılanan ya da zararsız veya önemsiz olduğu düşünülen değil, aynı …
kırıcı, hoş karşılanmayan ya da kaygı uyandıran bilgiler ya da düşün…
için de geçerlidir(…) Toplum tarafından kınanan ya da ayıplanan her dü�…
ve eylemin karşılığı ceza hukuku kapsamında suç ve ceza olarak
değerlendirilemez.“
Pucca’ya verilen hapis cezasının yasal gerekçesi, Türk Ceza Kanunu’nda …
alan ve kaynağı 1988 Viyana Sözleşmesi'nden bulunan Uyuşturucu
Kaçakçılığının Önlenmesi maddesine dayandırılıyor. Bu madde, uyuştu…
tüketiminin alenen teşvik edilmesini yasaklıyor. Ancak maddenin uygulanış
şekli oldukça tartışmalı. Bahçeşehir Üniversitesi’nde bu konuyla ilgi…
araştırma yapan ceza hukukçusu Sinan Altunç, aleni yayınlarda özendirme
olabilmesi için, kişinin başkalarını uyuşturucu veya uyarıcı madde
kullanmaya özendirecek nitelikte söz ve davranışlar gerçekleştirmesi ve bu
özendirmeyi isteyerek yapması gerektiğinin altını çiziyor.
Böyle bir niyet tespit edilmediği takdirde, söz konusu yayının ifade
özgürlüğü kapsamında değerlendirilmesi gerekiyor. Altunç, yasanın sanat
eserlerinin içerikleri hakkında uygulanması ile sosyal medyada yapılan
paylaşımlara uygulanması arasında fark olduğunu düşündüğünü söyles…
bunun ifade özgürlüğü kapsamında kaldığının kabul edilmesi gerektiği…
belirtiyor.
## Devletin ifade özgürlüğü karşısındaki tutumu
Söz konusu kanun maddesi, yürürlüğe girdiği 2005 yılından bu yana pek �…
kez kullanıldı. Örneğin Antalya Cumhuriyet Başsavcılığı, 2005’te „…
Cocain“ isimli bir şarkıyı radyoda çalmanın uyuşturucuyu özendirdiği …
yasaya aykırı olduğunu belirtti. Son dönemlerdeyse, Türk Ceza Kanunu’nun
yoruma fazlasıyla açık bu maddesinin yargılamalara konu olmasında bir art�…
olduğundan söz etmek mümkün. Bu kanun genelde, nadiren siyasi ifadelerde
bulunan ancak kamuya mal olmuş kişilere karşı kullanılıyor. 2018 yılın�…
Mayıs ayında, Ankaralı [1][rap sanatçısı Ezhel], şarkılarında ve sosyal
medya paylaşımlarında esrar kullanımını teşvik etmekten yargılandı. Ez…
şarkılarında açıkça siyasi bir mesaj vermekten ziyade [2][karşı kültü…
temsil eden bir sanatçı.] Bir ay boyunca tutuklu kalan Ezhel ardından
beraat etti.
Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı, Aralık 2018’de sosyal med…
üzerinden gençleri uyuşturucu madde kullanmaya teşvik ettikleri ileri
sürülen kişilere yönelik 26 ilde eş zamanlı operasyon düzenledi. Yapılan
baskınlarda gözaltına alınan 11 kişi arasında, Deep Turkish Web isimli
amatör Youtube kanalında kendi çektikleri videoları paylaşan Erdi ve Emre
Kızgır kardeşler de vardı. Suçlamaya konu edilen ve bir okul tiyatrosunu
andıran hayali karakterlerin [3][parodisinin yapıldığı videoda,]
kardeşlerden birisi bir hap atıyormuş gibi yaptıktan bir süre sonra, pembe
bulutların olduğu bir arka planda görülüyordu. Bu banal mizah savcıya çok
gelmiş olmalı ki, kardeşler için beş ila on yıl arası hapis cezası talep
edildi.
Ceza hukukçusu Altunç, yargılamalara yol açan kanun maddesini hükümetin
istenmeyen seslere karşı kullandığı bir araç olarak görmüyor: “Elimiz…
halihazırda devletin bu yolla sanatsal ifade özgürlüğüne müdahale ettiğ…
gösterecek yeterli sayısal veri yok.“ Altunç için sorunlu olan yasa deği…
yasanın yorumlanması: “Devletin ifade özgürlüğü karşısındaki tutumu…
bakmak gerekli. Bilhassa Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin önündeki
davalara baktığımızda, Türkiye'ye karşı çok sayıda başvuru olduğu
görülmektedir.“ Anayasa Mahkemesi de 2014 yılında verdiği bir kararda,
“Devlet, sanat eserini yaratan kişilerin ifade özgürlüklerine gereksiz
müdahalelerde bulunmama yükümlülüğü konusunda daha hassas davranmalıdı…
ifadelerine yer vermişti.
## „Can sıkan hesapları dize getirmek için kullanışlı bir araç“
Avukat Hande Kuday, duruma farklı bir pencereden bakıyor. Kuday için
uyuşturucu tüketimine teşvik suçlaması, “oturtulmaya çalışılan düş…
hukukunun alternatif cezalandırma araçlarından biri.“ Kuday’a göre 190/2
maddesi, “can sıkan hesapları dize getirmek ve onları örnek alanların da
gözünü korkutmak için“ kullanışlı bir araç.
Pucca, 2013 yılında televizyonda yayınlanan bir Ramazan programına katılan
konuşmacılardan biri, hamile kadının sokakta gezmesinin estetik olmadığı…
ifade etmişti. Pucca, bu konuyla ilgili alaylı bir tweet atınca hakkında
soruşturma başlatılmıştı. Kendisi bu günden beri hükümetin hedefinde.
Normalde güncel siyaset ile ilgili çok sık paylaşım yapmayan Pucca, 2018
yılında CHP’nin başkan adayı Muharrem İnce’yi desteklediği için hük…
yanlısı troll hesapların yoğun saldırısına uğramıştı. Kuday, Pucca�…
paylaşımlarıyla “Siyasete ilgi duymayan, oy verme hevesi bile olmayan
birçok sosyal medya kullanıcısının kafasında bir fikir oluşturduğunu“…
ediyor.
İstanbul Anadolu Başsavcılığı, 31 Temmuz günü istinaf mahkemesine yapt�…
itirazın geniş kapsamlı sonuçları olabilir. İtirazda başsavcılık,
mahkemenin Pucca hakkında verdiği kararın gerekçelerine karşı çıkıyor:
“Düşünce ve ifade hürriyeti yalnızca iyi karşılanan ya da zararsız ve…
önemsiz olduğu düşünülen değil, aynı zamanda kırıcı, hoş karşılan…
da kaygı uyandıran bilgiler ya da düşünceler için de geçerlidir(…) Top…
tarafından kınanan ya da ayıplanan her düşünce ve eylemin karşılığı …
hukuku kapsamında suç ve ceza olarak değerlendirilemez.“
## Türkiye'nin bir uyuşturucu sorunu var
Türkiye’nin gerçekten bir [4][uyuşturucu sorunu olduğu] ve uluslararası
narkotik ağları için bir geçiş ülkesi olduğu su götürmez bir gerçek.
Emniyet Genel Müdürlüğü'nün [5][verilerine göre], bu yılın ilk altı a…
yapılan operasyonlarda yalnızca dokuz tondan fazla eroin ele geçirilmedi,
aynı zamanda yedi milyon adet captagona (fenetilin) ve beş milyon adet
ekstazi hapına da el konuldu. Fenetilin özellikle cihat savaşçıları
arasında popüler olarak kullanılan bir doping.
Türkiye hükümeti uyuşturucuyla mücadele konusunda giderek sertleşen bir
politika uyguluyor. 2018 yılının Ocak ayında İçişleri Bakanı Süleyman
Soylu, uyuşturucu satıcılarının yakalandıkları yerde “ayaklarının k�…
gerektiğini“ söylemişti. 2019 yılının ilk altı ayında 83.881 kişi
uyuşturucuyla alakalı suçlardan gözaltına alındı. 2018 yılında yaklaş…
bin kişiye uyuşturucuyla alakalı suçlar yüzünden dava açıldı. 2018’de
karara bağlanan davaların ise yüzde 64’ü mahkumiyetle sonuçlandı.
Neyse ki bu sert yaklaşım keyifli bir akşam geçirmek isteyen herkesi
etkilemiyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yeğenlerinden Mehmet Erdoğan, 2010
yılında 50 kilo esrarla yakalandı. Bir süre tutuklu kaldıktan sonra
mahkemede yaptığı savunmada tüm miktarın kişisel kullanımı için olduğ…
[6][uyuşturucu satıcılığı yapma niyeti olmadığını söyleyen] Erdoğan,
denetimli serbestlikle paçayı kurtarmıştı. Aslında bu vaka, kişisel
kullanım için oldukça yüksek miktarda uyuşturucu bulunduran kişilerin
davaları için emsal teşkil etmeliydi. Böylece Erdoğan’ın aleni davranı…
“iradeleri oturmamış insanları“ uyuşturucu kullanımına özendirmesi g…
durum da söz konusu olmazdı.
Almancadan çeviren: Merve Namlı
Katkıda bulunan: Meltem Yılmaz
1 Aug 2019
## LINKS
[1] https://gazete.taz.de/tr/article/?article=!5509735
[2] https://gazete.taz.de/tr/article/?article=!5582764&searchterm=ezhel
[3] https://www.dailymotion.com/video/x6iyj4v
[4] https://gazete.taz.de/tr/article/?article=!5598139
[5] https://www.egm.gov.tr/ocak
[6] http://www.radikal.com.tr/turkiye/50-kilo-esrarla-yakalandi-iciciyim-dedi-k…
## AUTOREN
Oliver Kontny
## TAGS
taz.gazete
Toplum
Özgürlükler
taz.gazete
## ARTIKEL ZUM THEMA
You are viewing proxied material from taz.de. The copyright of proxied material belongs to its original authors. Any comments or complaints in relation to proxied material should be directed to the original authors of the content concerned. Please see the disclaimer for more details.