 |
# taz.de -- Gezi'den sonra Taksim'de lubunyalık: „Dans ederken de örgütlen… |
|
|
|
> Kentsel dönüşümden etkilenen Taksim'deki köklü LGBTİ+ varlığı kendi… |
|
> yeni alanlar açıyor. Derneklerin yerini parti mekânları alıyor. |
|
|
 |
Bild: Onur Haftası partilerinin olduğu gecelerde tacize ve ayrımcılığa s�… |
|
|
|
İstanbul’a bahar gelmiş, hava deri ceketlere uygun artık. Kalabalık Taksim |
|
Meydanı’nda yürümek yorucu ve kaotik. İnsanlar havanın güzelliğini fı… |
|
bilip atmış kendini sokaklara. Sağda caminin inşaatı yükseldikçe |
|
yükseliyor, yeni bir gölge düşüyor meydana. Bunun tam karşısında AKM |
|
yıkıldıktan sonra oluşan, yeni çekilmiş bir dişin boşluğu gibi görün… |
|
boşluk var. İftar çadırları meydanın çoğunu işgal etmiş halde. |
|
|
|
Taksim 2012’den beri radikal olarak değişiyor, kentsel dönüşüme maruz |
|
kalıyor ve bu da burada yaşayan LGBTİ+ların hayatını etkiliyor. LGBTİ+ |
|
hareketin Taksim ve Gezi Parkı'yla ilişkisi 2013'ten çok önce, trans |
|
kadınların ve eşcinsel erkeklerin 1987'de parkın merdivenlerinde bir araya |
|
gelerek polis şiddetine karşı başlattığı açlık grevleriyle başlıyor |
|
aslında. Trans kadınlar ve cis-gay erkeklerin favori çark (Lubuncada seks |
|
işçilerinin işe çıkması, ed. notu) mekânlarından olan Gezi'de 2013'teki |
|
barışçıl park işgali başladığında da, birçok farklı örgüt ve aktiv… |
|
doğaçlama olarak kurduğu „LGBT Blok“ park nöbetini devraldı. |
|
|
|
2015 ve 2016 yıllarında ikisi İstanbul’da olmak üzere tüm ülkede yüzle… |
|
insanın ölümüne ve yaralanmasına yol açan bombalı saldırılar ve yine |
|
2016’da darbe teşebbüsü yaşandıktan sonra, Taksim’deki güvenlik endi�… |
|
gerekçe gösterilerek pek çok kültür-sanat etkinliği askıya alındı. 2015 |
|
yılından beri Onur Yürüyüşü İstanbul Valiliği tarafından yasaklanıyo… |
|
çok eski bina kapatıldı ya da inşaat kepçelerine teslim oldu. Tüm bunlara |
|
rağmen LGBTİ+lar sebatla Taksim’de var olmaya, eğlenmeye, örgütlenmeye |
|
devam ettiler. Bu sebatın sonucu olarak şimdilerde Taksim’de LGBTİ+ dostu |
|
pek çok yeni mekân açılıyor. |
|
|
|
## LGBTİ+ların gece hayatı eğlenceden fazlası |
|
|
|
Uzun yıllardır İstanbul’un kuir gece hayatında eğlenen, üç yıldır is… |
|
işletmeye başlayan Üzüm Teras’ın işletmecisi Üzüm Solak, 2018 yazı |
|
itibariyle Şahika Teras’ı devraldı. 2000’lerin başlarında cinsiyet ge�… |
|
sürecine girmesiyle Lambdaİstanbul’a gidip gelmeye başlamış ve hareketle |
|
ilişki kurmuş. Hem gece hayatının hem Lambdaİstanbul’un hayatındaki |
|
öneminden bahsederken, iki konu birbiriyle kesişiyor. Taksim’in değişimin… |
|
ve burada şekillenen aktivist hareket dolayısıyla lubunyaların burasıyla |
|
bağının kuvvetli olmasının normal olduğunu anlatıyor: “Taksim hiç kim… |
|
değil ve aynı zamanda herkesin. Tüm bu süreçte burası çok hırpalandı, |
|
sermaye el değiştirdikçe bize hitap eden mekân sayısı azalıyor, kültür |
|
değişiyor, jenerasyon değişiyor… Ama Taksim hâlâ çeşitli bir yer, o y… |
|
hâlâ seviyorum.“ |
|
|
|
Lambda’nın o dönem yaptığı en mühim şeylerden biri komünite oluşumuna |
|
önayak olmak. Açılma süreçleri, sosyalleşmeler, politize olmak… Hepsi |
|
birbirinin içine geçen bir sarmal gibi bu alanlarda şekillendi. Eskiden |
|
kuir gece hayatı küçük barlar çeperinde yoğunlaşırken şimdi LGBTİ+lar |
|
farklı partilerle şehre yayılıyor. Bu partilerden biri de her yıl Şubat |
|
ayında başlayan Onur Haftası’nın Pre-Pride etkinlikleri. 2000’lerin |
|
ortalarından beri politik kolektiflerin sürdürülebilirliği için yapılan … |
|
dayanışma partilerinde bir araya gelmek için güvenli alanlar yaratılıyor. |
|
Dolayısıyla gece hayatı uzun süredir LGBTİ+ komünite için eğlenceden bi… |
|
fazlası. |
|
|
|
Yıllardır kulüp kızı olan, 90’lardan beri türlü organizasyonlarda trans |
|
aktivizmi yapan ve bir süredir de LGBTİ+ partilerde kabinleri titreten |
|
Şevval Kılıç, şimdilerde gece hayatınının Türkiyeli kuirler için kâra |
|
dönüşmüş olduğunu söylüyor: “Müziği takip eden, gece hayatını bil… |
|
bizleriz. Güvenli alan metinleri yazıyoruz, birbirimizi güvende |
|
hissettirmeye çabalıyoruz. Bir kültür üretiyoruz ve bu gece hayatı |
|
üzerinden oluyor. Demek ki burayı geliştirmeye devam etmemiz gerekiyor.“ |
|
|
|
İstiklal kalabalığına girmeden, Sıraselviler’in arka sokaklarından |
|
ilerleyince partinin mekânı olan Roxy’ye ulaşıyoruz. Partinin ilk |
|
saatlerinde ortalık sakin; saat ilerledikçe file çoraplar, zincirler, |
|
tasmalar arz-ı endam etmeye başlıyor. Roxy o gece tam bir yeraltı zindanı |
|
gibi: kırmızı ışıklar, disko topları ve duvarlardan fışkıran, dans ed… |
|
izleyen insan heykelleri… Duvarları taze basılmış güvenli alan metniyle |
|
donatılmış Roxy, özellikle Onur Haftası partilerinin olduğu gecelerde |
|
tacize ve ayrımcılığa sıfır tolerans mesajı veriyor. |
|
|
|
## Partiler derneklerin yerine geçiyor |
|
|
|
2000’lerin başından beri hem gece hayatında, hem Lambdaİstanbul ve Onur |
|
Haftası gibi politik örgütlenmelerde aktif olan Elif Keskinkılıç, |
|
“Taksim’in kaybedilmemiş olduğunu lubunyalar kanıtlıyor.“ diyor. Onur |
|
Haftası’nda 4 yıldır aktif olan ve partileri organize eden Umut Rışvanlı |
|
ise partilerin açtığı güvenli alanlardan memnun, ama gece varolabildiği |
|
alanlarda gündüzleri aynı konforla dolaşamamaktan şikayetçi: “Gezerken |
|
eskiden gökkuşağı bayrağı görebiliyordun Odakule’nin orada, Sugar’da, |
|
Haspa’da filan. Bu mekânlar hâlâ açıklar, ama artık bayrak göremiyorum. |
|
Çay-kahve içilecek yerlere de ihtiyacımız var, gündüz tutunamıyoruz |
|
buralarda.“ |
|
|
|
LGBTI+ ortamlara 2006'da Lambdaİstanbul’daki kokteyllerle giren drag king |
|
performansçısı Ecemen de Umut gibi gece hayatı ve eğlence kültürünün |
|
dışında da insanların bir araya gelmesinin önemli olduğundan ve bir süre… |
|
bunu sağlayan grupların olmadığından bahsediyor: “Keşke herkesin Lambda |
|
gibi çat kapı gidip girebildiği bir kültür merkezi olsa. Partilemek politik |
|
bir şey, ama asıl politik olan şey etkinliklerin, insanların, müziğin |
|
çeşitliliği…“ Lambdaİstanbul 2014’te yüksek kiralar ve yükselen gü… |
|
gerilimi dolayısıyla Taksim’den ayrıldıktan sonra İstiklal Caddesi’nde |
|
yapılan partilerin güvenli alanları derneklerin yerine geçmeye başladı. |
|
|
|
Elif Keskinkılıç söze girip, lip-sync popun dibine kadar yaşandığı, gece |
|
hayatında drag ve balo kültürüne yer açan yeni [1][Dudakların Cengi] |
|
partilerinden bahsediyor. “İnsanların bir-iki senede kendilerini nasıl |
|
dönüştürdüğünü görmek çok güzel bir şey. Bir alan açtığında yen… |
|
ve yeni bir dünya oluşmaya başlıyor. Üç kere izledikten sonra insanlar |
|
kendini sahneye atıyor. Sahne bir açılma yeri oluyor.“ Pek çok insanın |
|
katıldığı bu drag performans gecelerinde, insanların dayanışma usulü na… |
|
dikiş dikmeyi öğrendiğinden, kıyafetlerini paylaştığından bahsediyor. |
|
Ecemen de bu partileri umut verici görse de gece hayatıyla ilgili eleştirel |
|
tavrını korumaya da devam ederek gece hayatının sınıfsallığını eleşt… |
|
“Kadınlar için sosyalleşmek, gece dışarı çıkmak ve partner bulmak dah… |
|
Ekonomik özgürlük sağlamak çok zor. Hâlâ 'lezbiyen görünmezliği’ va… |
|
Gayler telefonunu açıp çok hızlı date yapabiliyor, ama trans erkekler ve |
|
lezbiyen-biseksüel kadınlar için durum böyle değil.“ Gece hayatı deyince |
|
işin içine mekânlara giriş ücretleri ve gittikçe pahalanan içkiler de |
|
giriyor ve bazı LGBTİ+lar için zorlayıcı oluyor bu durum. |
|
|
|
## „Biz yürüdük, siz de yürürsünüz“ |
|
|
|
Bunlara karşın, Üzüm gece hayatındaki sosyalleşmenin hafif ve danslı |
|
olmasından memnun. İlk kez Şahika’ya gelen insanların çok şaşırdıkla… |
|
ona teşekkür ettiklerini söylüyor: “Daha önce görmedik dedikleri şey, |
|
temas.“ Farklı sınıflardan, farklı gruplardan türlü insanların hep bir… |
|
ortalığı titreten baslarda dans ettiği bir yere dönüşüyor partiler. Bu |
|
temas birçok insan için gece hayatında aktif olmanın motivasyonu oluyor. |
|
|
|
Fotoğrafını çekmek için izin almak istediğimiz Filistinli kuir, davetkâr |
|
bir gülücükle sırtını açıveriyor kamera için. Ayrılacakken ortamdaki |
|
aktivistlere, “Biz yürüdük, siz de yürürsünüz, mücadeleye devam“ di… |
|
Böyle umut veren anlarla bezeniyor partili geceler. “Lambda daha aktifken |
|
kendini güvende hissetmenin yolu bu aktivizmden geçiyordu, şimdi başka |
|
yollardan entegre olabiliyorsun. Okulların kulüpleri, üretim yapan insan |
|
grupları…“ diyor Elif. Şevval popüler bir sloganı ekleyerek kahkaha at�… |
|
“Aşk örgütlenmekse dans ederken de örgütlenilir.“ Bu partilerde hem |
|
insanların hareketle bağının geliştiğinden hem de sıradan gündüz hayat… |
|
dışında daha derin bir paylaşımın mümkün olabildiğinden bahsediyor. On… |
|
Haftası komitesinden Umut da ekliyor: “Başka bir enerji oluyor, bir anda |
|
başka bir şeye dönüşebiliyor o parti ortamı. Slogan atmaya başlıyorsun … |
|
anda. O gaz, yürüyüşteki gazla aynı şey, yükseliyorsun.“ |
|
|
|
Etrafı uğultular sarıyor. Roxy’nin olduğu sokaktan ana caddeye çıkmak |
|
isteyen her araba onur yürüyüşlerinin sembolü haline gelen “Nerdesin |
|
aşkım?“ sloganıyla bu sokağa girdiğine adeta pişman ediliyor. Bu an yet… |
|
belki de gece hayatının görünürlük politikasıyla ilişkisini kurmak içi… |
|
Yılların aktivizm birikimiyle Taksim hep fokurdayan, türlü değişimlere ge… |
|
bir alan. Öyle de devam edeceğe benziyor. |
|
|
|
31 May 2019 |
|
|
|
## LINKS |
|
|
 |
[1] https://www.facebook.com/pg/madiroktis/events/ |
|
|
|
## AUTOREN |
|
|
|
Lara Özlen |
|
|
|
## TAGS |
|
|
|
taz.gazete |
|
Özgürlükler |
|
Toplum |
|
taz.gazete |
|
|
|
## ARTIKEL ZUM THEMA |
