# taz.de -- Barbaros Şansal'la röportaj: „Teknik olarak hiçbir ülke bokun… | |
> Bir video yüzünden linçe uğrayan modacı Barbaros Şansal, iki ay | |
> Silivri'de hapis yattı. Kendisiyle hukukun üstünlüğünü ve bol gelen | |
> tayyör ceketleri konuştuk. | |
Bild: Barbaros Şansal, Brüksel'de. | |
Türkiye Barbaros Şansal'ı modacı, ‚Bugün ne giysem‘-jüri üyesi, | |
LGBTI*-aktivisti, yazar, sanatçı olarak tanıdı. Ama bu günlerde ona | |
memleketinde ‚vatan haini‘ diyorlar. Kendisiyle hukukun üstünlüğünü ve | |
günümüzün moda anlayışını konuşmak için Brüksel'de bir öğle yemeğ… | |
## taz: Barbaros bey, buluşma yerimiz için „Emine Erdoğan'ın kapattığı | |
Longchamps mağazasının önünde buluşalım“ diye yazdınız. Mağaza nas�… | |
kapatılır? | |
Barbaros Şansal: Bir PR şirketi bulursunuz, 200 bin Euro ödersiniz, o | |
kadar. Zor birşey değil. | |
## Emine Erdoğan'la çalıştınız mı hiç? | |
Hayır. Şimdiye kadar tüm First Lady'lerle tanıştım, çoğu için çalış… | |
Emine hanım için hiç çalışmadım. Erdoğan başbakan olduğunda zaten art… | |
devletle çalışmamaya karar vermiştim. | |
## Neden? | |
Devlet fildir, ve bir fil ile asla yatağa girilmez. Zevkini sürdürür, | |
yorgun düşer, uykusunda döner, sizi ezer geçer. Bir de sıçtığını dü�… | |
bokunun atından kalkamazsınız. | |
## „Bokunda boğul Türkiye“ lafını yılbaşı gecesi paylaştığınız … | |
söylediğiniz için, 2 Ocak'ta Kıbrıs'tan yurt dışı edildiniz, Atatürk | |
havalimanında lince uğradınız ve iki ay hapis yattınız. | |
Darp edilmemin ve hapis yatmamın bu lafla alakalı olduğunu düşünmüyorum.… | |
o tarzda yayınladığım ilk video değildi. Zaten o laf da bana ait değil. B… | |
sadece tekrarladım. | |
## Kime ait? | |
2015'te verdiğim bir röportajın başlığıydı. Röportajı yapan arkadaş | |
„Bokunda boğul Türkiye diyebilir miyiz?“ diye sordu, ben de onayladım. O | |
röportajı zaten savcılığa delil olarak verdim. | |
## Size 301. madde olarak tanınan „Türk milletini ve Türkiye Cumhuriyeti | |
Devleti'ni alenen aşağılama“ suçundan 6 ay ve 2 yıl arası hapis cezası | |
talep edildi. | |
Evet öyle, ama „alenen“ kelimesi önemli burada. Çünkü „Bokunda boğul | |
Türkiye“ temenni oluyor. Teknik olarak benim dememle herhalde hiçbir ülke | |
bokunda boğulmaz. Hem hepimiz, hangi ülkede yaşıyorsak yaşayalım, günde … | |
az bir kere içine siçtiğimin memleketi demiyor muyuz? Neyse, dediğim gibi, | |
mesele video değildi zaten. | |
## Peki neydi o zaman? | |
Asıl mesele 29 Aralık'ta başlıyor. Ben bir tweet attım: „Albayraklar Ele… | |
otelde kumar masasında dolar dalgalandırıyorlar“ diye. Yarım saat sonra | |
beni bir kadın aradı, numaramı nerden bulduysa. „Çabuk o tweet'i silin, b… | |
Bilmemkim Albayrak“, dedi. O kişiyi hiç tanımıyorum. „Çabuk otelime ge… | |
dedi. Ben de gelemem, şu an yemekteyim dedim. | |
„Gelmezseniz görürsünüz“ dedi, kapattı telefonu. Sonra beni araştırm… | |
bir şeyler bulmak için, bu videoyu buldular. Güya Reyna katliamı sonrası | |
paylaştığımı söylediler. Halbuki öyle bir şey yok. Timeline'de yazıyor | |
paylaşım saati 00:15. Reyna katliamı bir saat sonra oldu. | |
## Sonra ne oldu? | |
1 Ocak'ta sekiz kişi beni şikayet etmiş video'dan dolayı. 2 Ocak'ta tam | |
çantalarımı topluyordum, dönüş biletim hazırdı zaten dönecektim İstan… | |
kapı çaldı. Sivil polis „İfadenizi almak istiyoruz, emniyete gelin biziml… | |
dedi. Ben de nüfus kağıdımı alıp gittim. Bir baktım, „Tutuklandınız,… | |
dışı ediliyorsunuz“ diyip beni uçağa bindirdiler. | |
## Anadolu Ajans bunun üzerine uçuş bilgilerinizi yayınladı. Uçaktan | |
inereken tedirgin mıydınız? | |
Hayır, hiç değildim. Uçuş bilgilerimin, telefon numaralarımın, ev | |
adreslerimin devletin resmi haber ajansı tarafından yayınlandığını | |
bilmiyordum ki. Bunu yaparak, sadece benim değil, uçakta bulunan 200 diğer | |
yolcunun da hayatını tehlikeye soktular. Ama yanımda polis vardı ve apronda | |
polis bekliyordu. Bana birinin saldırabileceğini düşünmemiştim. Saldıran… | |
da TGS görevlileriydi zaten. Hepsine karşı suç duyurusunda bulundum, ama | |
hiçbiri görevden alınmadı. Savcılık iddianame hazırladı, mahkeme 7 ayd�… | |
kabul etmiyor. Demek ki, uluslararası Atatürk Havalimanının uçuş güvenli… | |
maalesef yok. | |
## Geçen ay Kıbrıs'tan sizin hakkınızda „Yurt dışı kararı yoktu, o y… | |
iptal edemiyoruz“ açıklaması geldi. Bu ne anlama geliyor? | |
Beni yasa dışı bir operasyonla götürdüler Türkiye'ye, bu anlama geliyor. | |
Benim Kıbrıs Cumhuriyeti vizem var, KKTC değil. Beni Schengen | |
topraklarından kaçırdılar. Bu bütün uluslararası yasalara aykırı. Bu y… | |
KKTC'yi Uluslararası İnsan Hakları Mahkemesine şikayet ettim. Türk | |
Hükümetini de edeceğim. | |
## Hapishanede geçirdiğiniz 56 gün hakkında „Makam Odası -Linç“ kitab… | |
yazdınız. Çok ağır sahneler geçiyor kitapta. Tekrar normal hayata | |
dönebildiniz mi? | |
Daha bir ay önce uyumaya başladım. Önceden ilaçla uyuyordum. Yeni yeni | |
kendime geliyorum. Hapiste antisemitik, homofobi ve psikolojik baskıya | |
maruz kaldım. Hiçbir şekilde sağlık hizmeti alamadım. İdrarımdan kan | |
geliyordu, defalarca dilekçe verdim, hiç bir şekilde sonuç alamadım. İnce | |
aramaya gidince, iki kazağımı, iki donumu yere atıp üzerine basıyorlardı | |
hep. | |
Çok hareketsiz kaldım, üç adıma üç adımdı hücrem. Sol dizimde ortoped… | |
sorun var, aldığım darbelerden dolayı. Merdiven çıkarken aksıyor. Omurgam | |
protez olduğu için, hasar var. Ama tedavi görüyorum. Biraz da o yüzden | |
Brüksel'deyim. Bak şu an dışarıda oturup özgürce yemek yiyebiliyorum. Ben | |
bunu Türkiye'de yapamıyorum artık. | |
## Brüksel'de temelli mi kalacaksınız? | |
Bilmiyorum, çok zor günler geçiriyorum şimdi. Seksenli yıllarda da sürgün | |
yaşadım, Londra'da, İsviçre'de. Yine o günlere geri dönüyorum. Ama geçi… | |
bir süre olarak görüyorum. Türkiye can güvenliğimi sağlayamadığı sür… | |
buralardayım. Ama üç haftada bir Türkiye'ye gidip, emniyette imzamı | |
veriyorum. | |
## Nasıl yani? Türkiye'ye gidip geldiğinizde, tutuklanmaktan ya da | |
çıkamamaktan korkmuyor musunuz? | |
Ben herhangi bir suç işlemedim ve bu yüzden davadan da kaçmam. Sığınma da | |
talep etmem başka bir ülkede, çünkü sığınma talep etmek davadan kaçmak | |
anlamına gelir. Türkiye'yi, oradaki dostlarımı kendi kaderlerine bırakamam. | |
## Türkiye'deki yargı bağımsızlığına inanıyor musunuz? | |
Hukukun üstünlüğüne inanıyorum. Bugün yargı çok ağır hasarlar görm�… | |
olabilir. Ama seriat olsa, ona da uyarım. Yani, seriata inanmam, ateistim. | |
Ama Suudi Arabistan'da yaşasam ve orada yargılanıyorsam, mutlaka hukukun | |
üstünlüğüne inanan bir adamım, o manada söylüyorum. | |
Türkiye'de bugün Bimer (Başbakanlık İletişim Merkezi) ve Cimer | |
(Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi) üzerinden gelen şikayetlerle talima… | |
veriliyor. Beni yılbaşı günü şikayet edenlerden birinin dolandırıcılı… | |
cinsel istismar yüzünden F-Tipi cezaevinde hapis yattığı ortaya çıktı. | |
Sanki hapishanede internet varmış gibi! Bu detayların açıklığa kavuşmas… | |
gerekir. Dişlerim kırıldı, boynumda protez var. Orada beni canavarca | |
öldürmek istediler, polisler kurtardı. Bu davanın peşini bırakamam. | |
## Sizin darp edildiğinizi gösteren video kayıtları Yunanistan'da sığınma | |
talep eden darbeci askerlerin davasında linç olasılığına delil olarak | |
gösterilmiş. | |
Evet, ve en çok canımı sıkan şey de o açıkçası. | |
## Neden? | |
Bakın, ben vatansever değilim. Vatanını sevmek zorunda değil hiç kimse, | |
herkes eleştirebilir. Bu satirik de olabilir, kara mizah da içerir. Ama ben | |
Türkiye'ye eksi puan yazılmasına neden olmak istemem. 60 yaşında adamım ve | |
şimdiye kadar ülkemi her yerde gururla temsil ettim. Helmut Kohl'un | |
gelininin gelinliğini ben yaptım. Dünya çapında çalışan ve Türkiye'yi | |
temsil eden biriyim, ve şimdiye kadar ülkemden bir kuruş yardım almadım. | |
Hep yok sayıldım. Bu beni hiç etkilemedi, ben kendi mesleğime, kendi | |
ideallerime bakarım. Ama Türkiye bu sefer çok ileri gitti. | |
## Artık „vatan haini“ deniliyor size. Bu kavram hakkında ne düşünüyo… | |
Türkiye'de vatan haini ilan edilmek, şu an Top 10'a girmek gibi birşey. | |
Madalya gibi algılanmalı. Ben ne yaptım ki vatan haini oldum? Devlet | |
sırları mı paylaştım? Darbe mi yaptım? Gezi eylemlerinde tüm ötekiler a… | |
ilk günden katıldım, bornozla koştum oraya. Yıllardır LGBT hakları, hayv… | |
hakları, çevre haklarını savunuyorum. Bin üzerinde çocuk okuttum. Bu mu | |
vatan hainliği? O zaman evet, vatan hainiyim. | |
## Türkiye'de televizyonda açıkça eşcinselliğini konuşan nadir | |
ünlülerdensiniz. Hatta sizden başka biri var mı, bilemiyorum şu an. | |
Cemil var (Modacı Cemil İpekçi). Ama Cemil bir AKP'li, bir CHP'li. | |
Biliyorsunuz Cemil'i. O muhafazakar eşcinsel. | |
## Neden eşçinselliğinizi açıklamaya karar verdiniz? | |
Söylemeseydim, belden aşağı vuracaklardı. Bana şantaj yapacaklardı.Diğer | |
yandan da bir sorumluluk olarak gördüm. Bir zamanlar, 1980 darbesinden | |
sonra, minibüslere bindirildim, saçlarım tıraşlandı, tecavüz edildim. O | |
zamanlar hep susmak zorunda kaldım. Bir gün, artık susmayacağıma karar | |
verdim. 6 yaşında bir kıza evlenilebilir demek „ifade özgürlüğü“ne | |
giriyorsa bu coğrafyada, ben de eşcinsel olduğumu söyleyebilirim. Kaldı ki | |
bu Türkiye'de yasak bile değil. | |
## 2012'de Hormonlu Domates Transfobi ödülüne aday gösterildiniz. Bülent | |
Ersoy hakkında, „Bizim kıyafetlerimiz ona uymaz çünkü kadın terzisiyiz�… | |
demiştiniz. | |
Evet, ama neden dedim? Çünkü Bülent bana borcunu ödemedi diye. Ödeseydi, | |
ben ona laf etmezdim. Emek bu. Bülent benim 40 yıllık arkadaşım. Ben onunla | |
Göztepe'de top oynardım. O tabii hep kaleciydi. (Gülüyor.) | |
## Moda sektörünü bırakacağınızı açıklamışsınız. Doğru mu? | |
Bıraktım mesleğimi, evet. Yani Türkiye'de o meslek yapılmaz zaten. Belki | |
Avrupa'da bir gün Couture'ye dönerim. Ama Türkiye'de insanlar ya soyunuyor, | |
ya örtününüyor. Dolayısıyla tayyör, manto yok artık. Ben dikiş ipliği… | |
Almanya'dan alıyorum, kumaşımı İtalya'dan, dantelimi Fransa'dan. Polyester | |
bir ülkede bunların hiç biriyle bir şey yapamıyorsun. Artık o kültür de | |
yok. Rafine burjuva kalmadı ki. | |
## Çalışmayı özlemiyor musunuz? | |
Hayır, o ülke Nur Yerlitaş'ı, İvana Sert'i ve Hakan Akkaya'yı hak ediyor. | |
Beni değil. O ülkenin moda anlayışı yok. Merdiven altı, sendikasız, | |
sigortasız bir tekstil var artık Türkiye'de. Dünya markaları bile terk etti | |
ülkeyi artık. | |
## Brüksel'in moda anlayışı hakkında ne düşünüyorsunuz? | |
Burada bari Couture var, küçük köylerde bile dikişçilere rastlıyorsunuz. | |
Ama artık dünya çapında bir moda anlayışından bahsetmek çok zor. Aksesu… | |
ve kozmetik satıyor artık, elbise yok. Zara'dan 19,99 Euro'luk bir bluz | |
alıyor, ama Chanel'den iki bin Euro'luk çanta takıyor millet. | |
## Bu her zaman böyle değil miydi? | |
Hayır, eskiden ayakkabının, çantanın üzerinde marka varsa, giymeye utanı… | |
insanlar. Ve eskiden moda insan vücuduna odaklanıyordu, artık vitrine, | |
askıya, online shop'a odaklandı. Esneyen giysiler var, ya da bol giysiler. | |
Siz kendinize ceket aradığınıyda, kolu, yakası yerinde bir tayyör ceketi | |
bulabiliyor musunuz? | |
## Hayır. Ya kısa geliyor, ya beli bol oluyor. | |
Çünkü herkesin vücudu farklı. Ama elbise giyilmiyor artık, elbisenin içi… | |
girilmeye çalışıyor. „Bu ol“, deniyor sana, „buna gir“. „Bunu giy… | |
Ben işi zirvedeyken bırakıyorum. Kurtuluyorum. Başka şeyler yaparım. Belki | |
küçük bir brasserie açarım, kitap yazmaya devam ederim. Birikimlerim var ne | |
de olsa, bu yüzden şanslıyım, olmayada bilirdi. | |
## Emekli oluyorsunuz yani. | |
Büyük servetimle küçük bir hayat kuruyorum. Bütün antikalarımı sattım… | |
gümüş servislerim vardı. Ama markette gümüşü parlatan ilaç yok ki art�… | |
Nasıl parlatayım? Londra'ya mı uçayım gümüş parlatmak için? Ne saçma … | |
hayat! Ne verdi ki o büyük hayat bana? Zulüm verdi, işkence verdi, iftira | |
verdi, darp verdi. | |
30 yıl çalıştım Yıldırım Mayruk'la buralara gelmek için. Tahliye olduk… | |
sonra 29 çalışanımdan 24'ünü işten çıkarmak zorunda kaldım, tazminatl… | |
verdim, gittiler. Çünkü onların can güvenliği yoktu, benimle çalıştık… | |
için. Bana verilen en büyük ceza bilgi birikimimi ve mesleğimi | |
memleketimden çekmek zorunda kalmak. | |
24 Jul 2017 | |
## AUTOREN | |
Fatma Aydemir | |
## TAGS | |
taz.gazete | |
Özgürlükler | |
Kültür | |
taz.gazete | |
## ARTIKEL ZUM THEMA |