 |
# taz.de -- Belgesel: „Size bir park yapacağım“ |
|
|
|
> Leyla İmret, Şırnak'ın Cizre ilçesine kayyım atanana dek Türkiye'nin |
|
> seçilmiş en genç belediye başkanlarından biriydi. „Dil Leyla“ filmi … |
|
> hikayesini ve mücadelesini anlatıyor. |
|
|
 |
Bild: „Başkanım artık tankların gelmesini istemiyoruz.“ |
|
|
|
„Çocuklar böyle hatıraları unutmazlar. Bir tank bana doğru geldi, hemen … |
|
evin kapısına koştum. Yerde yatan o kadar çok ölü insan vardı ki… Her … |
|
kan kokuyordu…“ Konuşan ses yaşananları oldukça sakin ve net kelimelerle |
|
anlatıyor. Ardından görüntü sallanıyor ve kesiliyor. Ses Leyla İmret´e … |
|
Bundan sonra gelen görüntüler yirmi yıl öncesinde İmret´in hafızasına |
|
yerleşen olaylarla ilgili. |
|
|
|
Yıl 1993, yer Türkiye´nin güneydoğusundaki Şırnak'ın Cizre ilçesi. |
|
Görüntüler, 1990'larda Türk ordusu ile PKK arasında pek çok insanın |
|
yaşamına mal olan çatışmayı tüm çıplaklığı ile yeniden gözler ön�… |
|
seriyor. Sokaklar şarkı söyleyen ve dans eden insanlarla dolu. Nevruz günü: |
|
Kürtlerin yeni yıl şenliği. |
|
|
|
Kalabalık aniden polis araçları tarafından dağıtılıyor. Polislerden |
|
bazıları panzerleriyle agresif manevralar yapıyorlar, diğerleri |
|
tabancalarını silahsız halka doğrultuyor. Üniformalılar çocukları ve |
|
yetişkinleri kovalıyorlar, vuruyorlar, kimilerini yakalıyorlar, araçlara |
|
tıkıyorlar ve götürüyorlar. Ekrandaki görüntü sallanmaya başlıyor ve |
|
sonunda kayboluyor. |
|
|
|
## 20 yıl sonra Leyla İmret Belediye başkanı… |
|
|
|
Görüntüler Aslı Özarslan´ın 2015 kışında Cizre´de çektiği „Dil L… |
|
belgeselinden. Birazdan ilçede yaşayanların Nevruz'unu kutlayacak. |
|
Ortamdaki hava rahat. İmret oldukça popüler. Kürtler onunla birlikte |
|
fotoğraf çektiriyorlar. Leyla İmret 2014 yerel seçimlerinde BDP'nin adayı |
|
olarak Şırnak'ın Cizre ilçesinde oyların % 83´ünü aldı. Türkiye´nin … |
|
yaşta seçilen belediye başkanları arasına girdi. |
|
|
|
İmret 25 yaşına kadar Bremen yakınlarındaki teyzesiyle birlikte yaşar. |
|
Günün birinde aile hikayesine dair daha fazla şey bilmek isteyen Leyla |
|
İmret, babasının Cizre´nin dışında da tanınan üst düzey bir PKK yöne… |
|
olduğunu ve 90'larda bir çatışma esnasında öldürüldüğünü öğrenir.… |
|
annesi tutuklanır ve işkence görür. Leyla İmret 4 yaşında Almanya´ya |
|
götürülür. Yaşanan olaydan ancak 21 yıl sonra annesiyle yeniden buluşur, |
|
birlikte Cizre´de babasının mezarını ziyaret ederler. „Birden bire kendi… |
|
ona yeniden yakın hissettim. Vatanımda olduğumu biliyordum. Ardından artık |
|
buradan gitmek istemedim“ diyor İmret, yumuşak sesiyle. |
|
|
|
Kamera, Kürt dağlarının üzerinde neredeyse hareketsiz duran bulut |
|
yığınlarına doğru yöneliyor. |
|
|
|
Sakin Leyla, cesur Leyla. Halkına demokrasi ve özgürlük konusunda yardım |
|
etmek isteyen Leyla. Babası gibi savaş yoluyla değil, yasal ve demokratik |
|
yollarla yapmak istiyor bunu. Oyun bahçeleri inşa etmek, yeni ağaçlar |
|
dikmek istiyor. Kamera onu şehrin kenarındaki caddeler boyunca izliyor, |
|
çocuklar onu takip ediyor, altın renginde güneş ufka doğru ilerliyor. „S… |
|
bir park yapacağım“ diye söz veriyor çocuklara. Çocuklardan biri |
|
cevaplıyor; „Başkanım artık tankların gelmesini istemiyoruz.“ |
|
|
|
## „Tanklar artık size saldırmayacak“ |
|
|
|
„Hayır“ diye cevaplıyor İmret, „Tanklar artık size saldırmayacak.“… |
|
hayattan sahnelerle devam ediyor belgesel. Cadde kenarında oynayan |
|
çocuklar, futbol topunu ayakları arasında ileriye attıklarında toz |
|
bulutları kalıyor. |
|
|
|
Mart 2015´te PKK ile Türk ordusu arasındaki çatışmasızlık süreci resmen |
|
sona erdi. Güneydoğu gittikçe huzursuzlaştı. Parlamento seçimlerinden |
|
birkaç gün önce iki HDP mitinginde bombalar patladı. Yine de herkes HDP´ye |
|
oy vermek için sandıklara gitti, bombalı saldırılarda yaralananlar bile… |
|
|
|
Belgeselde İmret, 7 Haziran´da seçim günü HDP´den partili arkadaşları i… |
|
bir masada oturuyor. Seçimlerde hile yapılması ihtimali üzerine |
|
konuşuluyor; „Yeterince seçim gözlemcisi yok. Bu ülkede adil demokratik |
|
seçimler yok, öyle olsa bürolarımıza saldırılmazdı“ diyor biri. |
|
|
|
Kürt halkı yoğun baskı altında tutuluyor. Yönetmen Özarslan, İmret´i K… |
|
özgürlük hareketinin kahramanı olarak göstermekten kaçınıyor. Daha çok |
|
kamuoyu önündeki güçlü bir umut taşıyıcısı olarak İmret´in özel an… |
|
hassas tarafını gösteriyor. Örneğin annesi belediye başkanı adayı olmas… |
|
istemiyor. Bunun çok tehlikeli olduğunu dile getiriyor. Annesi oturma |
|
odasının zemininde oturup, nar tanelerini kabuğundan ayıklamaya çalışır… |
|
„Eskiden insanlar sadece öldürülmez, ortadan kaybedilirlerdi. Götürülü… |
|
işkenceden geçirilirlerdi“ ifadelerini kullanıyor. |
|
|
|
## Yardım çağrısı duyulmuyor |
|
|
|
„Türkiye´de Kürt siyaseti yapmak zor“ diyor İmret „Siyasetçi olarak |
|
vurulabilirsiniz. Ama hiçbir zaman vazgeçmeyeceğim. Halkım için bir şeyler |
|
yapma şansına sahibim.“ Kamera yeniden Cizre´den görüntüler veriyor. |
|
Bombalanmış evler, isyan eden anneler. Her taraf toz duman olmuş. |
|
Görüntüler Halep´i andırıyor. Çalışma ve yaşam alanları ortadan |
|
kaldırılmış. Tek yardım sivil toplum kuruluşlarından geliyor. |
|
|
|
„Çok kızgınım. Halkım için, Cizre için sorumlu hissediyorum, ama çare… |
|
sözleriyle dile getiriyor İmret rahatsızlığını. Aralık 2015´de ilçede… |
|
kez daha „sokağa çıkma yasağı“ ilan edildi. Bu kez Cizre, daha sert bir |
|
biçimde bombalandı. Dış dünya ile irtibat tümüyle koptu. Film karesi |
|
tümüyle simsiyah. Evden ayrılmak hayati tehlike içeriyor. Elektrikler |
|
kesik, sular akmıyor, internet yok. Evlerinden ekmek ve su almak için çıkan |
|
genç ve yaşlı insanlar sokak ortasında vuruluyor. Dünya görmezden geliyor, |
|
orada sıkıştırılmış insanlara kimse yardım etmiyor. |
|
|
|
Bir grup insan orada bir evin bodrumunda güvenli bir yer bulmuş. Telaş |
|
içinde, telefonlarında kalan son şarj ile yardım bulmaya çalışıyorlar. … |
|
aramalar kayıt altına alınıyor ve HDP tarafından bir video şeklinde |
|
yayınlanıyor. Yardım çağrısı duyulmuyor, çünkü kapıları kapatılmı… |
|
kimse giremiyor. İnsanlar bodrumlarda canlı canlı yakılıyorlar. İmret, |
|
ancak 85 gün sonra yönetmen Özarslan´a ulaşabiliyor. Yaşanan yıkımı |
|
anlatıyor. Bunun ardından TBMM önüne giden İmret, „300 kişi öldü. Bir |
|
katliamdı“ sözleriyle yaşanan kıyımı anlatıyor. |
|
|
|
Bu döneme ait film ve fotoğraf kayıtları bulunuyor. Halktan, gazetecilerden |
|
ve insan hakları örgütlerinden gelenler oluyor. Kayıtlar çok önemli. Sade… |
|
medyayı durum hakkında bilgilendirmek için değil, aynı zamanda Erdoğan |
|
rejimine karşı Haziran 2016´da savaş suçu ve insanlığa karşı suçtan |
|
şikayette bulunan insan hakları avukatları için kanıt niteliği taşıyor. |
|
|
|
11 Eylül 2016'da Cizre'ye kayyım atanmasının ardından gözaltına alınan |
|
İmret sonrasında serbest bırakıldı. Yine de hakkındaki karar açıklanana |
|
kadar Türkiye´den ayrılması yasak. Eğer suçlu bulunursa, 10 yıla kadar |
|
hapsi isteniyor. İşte bu, Türkiye´de siyaset yapmaya çalışan Kürt bir k… |
|
politikacının hayatı. |
|
|
|
Aslı Özarslan'ın yönettiği „Dil Leyla“ filmi, Berlin'de çeşitli sine… |
|
önümüzdeki günlerde gösterime girecek. |
|
|
|
20 Apr 2017 |
|
|
|
## AUTOREN |
|
|
 |
Ariana Dongus |
|
|
|
## TAGS |
|
|
|
taz.gazete |
|
taz.gazete |
|
Kültür |
|
taz.gazete |
|
Kurden |
|
|
|
## ARTIKEL ZUM THEMA |
