# taz.de -- „Hayır“ın faydaları üzerine: Hayır monologları | |
> „Bugüne kadar başımıza ne geldiyse ‚hayır‘ demeyi bilmediğimizden… | |
> mi?“ Kısa ve net: Hayır! | |
Bild: İtaatsizlik, özgürlük demektir. | |
Sevişmek istemediğim zamanlarda ne yazık ki klasik bir bahaneye sığınarak | |
“başım ağrıyor“ diyorum. Üzerime gelmeyin, farkındayım, hiç kreatif… | |
yaklaşım değil. Yaratıcı olmadığı gibi bu mazeret “senin de hep baş�… | |
ağrıyor“ ya da “başınla işim yok ki“ gibi gereksiz yorumlara yol ver… | |
Oysa en kıymetli ve kesin olan cevabı verebilmek isterdim. Tek kelime, kısa | |
ve net: “Hayır!“ | |
*** | |
„Keşke en başından – benim artık işkence masası olarak tanımladığ�… | |
masasındayken “hayır!“ deseydim. Böylece, bunca yılım boşa gitmeyecek… | |
İkinci kez yaşamaya şansım olmayan hayatım başka bir yöne evrilecekti.“ | |
*** | |
“Kızıma “hayır“ diyemediğim için doyumsuz ve mutsuz bir çocuk oldu.… | |
*** | |
“Çok dindar olmamasına rağmen feodal bağları güçlü bir aileden geliyo… | |
İlkokuldan sonra babam ve ağabeylerim beni okuldan alıp, başımı örtmem | |
gerektiğini söylediler. Yeni kıyafetime ve hareketlerimin kısıtlanmasına | |
bir türlü alışamamıştım. Başka birinin bedenini taşıyordum sanki. Akl… | |
hep okumak ve dans etmek vardı. Gizlice odamın kapısını kilitleyip aynanın | |
karşısında sürekli dans ediyordum. Bir türlü onların istediği modelde b… | |
olamayacaktım. Üç yıl aradan sonra ailemin itirazlarına rağmen dışarıd… | |
okumaya karar verdim ve o azimle Konservatuvarı kazandım. Şimdi dans | |
hocalığı yapıyorum. Bugün düşünüyorum da eğer o zaman aileme “hayı… | |
demeseydim şimdi istemediğim bir hayatı yaşıyor olacaktım.“ | |
*** | |
“Hayır“ diyemediğim için yanındayken bile aslında çoktan kaybettiğim | |
sevgililerim oldu.“ | |
*** | |
“Yorgun argın işten çıkıyorum ve akşam evime oturmaya gelmek isteyen | |
arkadaşlarım arıyor. Ne onları kaldırabilecek enerjiye ne de hazırlık | |
yapacak güce sahibim. Üstelik çocukları bizimkiyle bir araya gelince | |
ortalık tımarhaneye dönüyor. | |
Fakat öğretilmiş kodlar nedeniyle, 'ayıp olmasın’ diye, kabul etmek zoru… | |
kalıyorum. “Hayır“ diyerek belki bir an için mahcubiyet yaşayacağım a… | |
neticede dinlenebilecek zamanım bana kalacak. Ama yine de “Hayır“ | |
diyemiyorum. Şimdi kalkıp bir kek atmalıyım fırına. Eyvah! kabartma tozu | |
kalmamıştı evde. Neredeyse gelirler.“ | |
*** | |
“Psikoloğa ilk gittiğimde beni rahatsız eden her şeye karşı “hayır�… | |
öğrenmem gerektiğini söyledi. Dediği kadar kolay olsa keşke. Terapi | |
seansları devam ettikçe “sen güçlü bir kadınsın, şöyle harikasın, | |
başarabilirsin“ gibi gazlarla bir an kendimi kaptırıp, her şeyin üstesin… | |
gelebilme gücüne sahip olduğumu zannettim. “Zeyna“ gibi bir kahraman ola… | |
görüyordum kendimi. Ağlamayı unuttum. Ben güçlüydüm! Ağlamak zayıflar… | |
işiydi. Oysa duygusal gözyaşı farklı hormonlar salgılamamızı sağlıyor… | |
Bazı bilim insanları duygusal ağlamanın vücuda zararlı maddelerden ve | |
stresten kurtulmanın bir yolu olduğunu savunurken; bazıları fiziksel, | |
zihinsel ve duygusal problemlerle baş etmenin bir yolu olduğunu düşünüyor. | |
Ben ise bu kadar faydasından bihaber, psikopata bağlamıştım. | |
Ağlamayacaktım. | |
Bütün bu birikimin patlaması da olsa gerek, bir gün dolmuşta giderken | |
teypten çalınan “Pala Remzi“ şarkısına eşlik edip, hıçkırıklara b… | |
ağladım. Yolcuların afallamış bakışları beni kendime getirmiş olmalı … | |
sonrasında psikoloğumun karşısına dikilip ona “hayır“ dedim. Ben o | |
yapaylığı kaldıracak güce sahip değildim. Ve rahatladım. Çünkü “hay… | |
demeyi öğrenmiştim artık.“ | |
*** | |
“‚Allah aşkına biraz daha ye!‘ diyerek, her seferinde diyetimi bozduran… | |
uzun uğraşıyla verdiğim kiloları bir akşam yemeğinde geri aldıran teyze… | |
“hayır“ diyemediğim için pişmanım. Tamam, sizin için belki önemli | |
olmayabilir ama bu da benim için bir sorun işte.“ | |
*** | |
“Oğlum çocukken bizi çok yoruyordu. Hep kafasının dikine giderdi. | |
İstemediği bir şeyi ona asla yaptıramazdık. “Hayır“ dedi mi, akan sul… | |
dururdu. Küçüğü ise bizi hiç yormaz, hep kaderine razı olurdu. Biz de onu | |
daha yumuşak başlı bulurduk. Oysa ki büyüdüklerinde büyük oğlan yaşad… | |
onca şeye rağmen hayat karşısında daha sağlam durdu. Küçüğü mü? O h… | |
şeye boyun eğip duruyor. Başkalarını mutlu etti belki, ama kendisinin ne | |
istediğini o dahil hiç kimse bilmiyor.“ | |
*** | |
„Çocukluğumdan itibaren tiyatrocu olmak istiyordum. Rüyalarımda bile | |
kendimi hep sahnede görüyordum. Fakat anne ve babamın doktorluk sevdasına | |
“hayır“ diyemediğim için onların tercihini yerine getirdim. Tiyatro sev… | |
da okul müsamerelerinden öteye gidemedi. Doktorluğu, hakkını vererek | |
yapmaya çalışıyorum ve iyi de para kazanıyorum bu işten, ama parasız bir | |
tiyatrocu olmayı tercih ederdim.“ | |
*** | |
„En son okuduğum kitap Meltem Gürle’nin “Kırmızı Kazak“ adlı dene… | |
kitabıydı. Beni en çok etkileyen bölümlerinden biri ise Erich Fromm’a ait | |
“Psikolojik ve Ahlaki Bir Sorun Olarak İtaatsizlik“ adlı, insanlık tarih… | |
başlatan ve sürdüren şeyin aslında, “hayır“ diyebilme özgürlüğü … | |
hatırlatan bölümdü. | |
Fromm’a göre, bütün insanlık bu itirazla başlamıştı. İtaatsizliğin,… | |
iktidar odaklarına “hayır“ diyebilmenin, özgürlüğün temeli olduğunu | |
söylüyor Fromm. Ancak bunun yanlış anlaşılmaması gerektiğini de ekliyor. | |
İtaatsizlik başlı başına bir erdem sayılmamalıdır. Aynı şekilde itaat… | |
de kötü bir şey değildir. Çünkü insan iktidarın dayattığı anlayışa… | |
eğmeyi reddederken, aslında kendi içsel ahlakına itaat etmektedir. | |
Kalabalıkların ya da onları temsil eden iktidarın gücüne “hayır“ dem… | |
başaran kişi, insan olmanın en temel yasasına, yani vicdanına teslim | |
olmaktadır. İçteki ve dıştaki yasayı birbirinden ayırt etmeyi bilmek ger… | |
İnançlarım ve kararlarım beni ben yapan şeylerdir. Eğer onların peşinden | |
gidersem, kendim olabilirim. Aksi takdirde, sahiciliğimi kaybederim ve | |
kalabalıkların bir parçası haline gelirim.“ | |
*** | |
Bugüne kadar başımıza ne geldiyse “hayır“ demeyi bilmediğimizden değ… | |
Sevdiklerimizi kırmamak adına yaptığımız ve sonunda mutsuz olduğumuz | |
eylemler, her dediğine “evet“ dediğimiz için şımarttığımız çocukl… | |
istemediğimiz halde “hayır“ diyemediğimiz için yapmak zorunda olduğumuz | |
angarya işler. Başımıza çıkarttığımız sevgililer. Konforumuzdan | |
vazgeçemediğimiz için boşanmayı göze alamadığımız, “hayır“ diyem… | |
evlilikler, kimi zaman da emin olmadığımız halde bir nikah masasında | |
nihayete eren fecaat durumlar. | |
Özel hayatlarda yaşananlar yetmezmiş gibi bugün de toplumun ne istediğinin | |
görmezden gelindiği, zaten iç açıcı olmayan hayatlarımızı mahvedecek, … | |
zarar bir sisteme “evet“ denilmesi isteniyor. Oysa, kimsenin aklıyla dalga | |
geçmemek gerektiği gibi boyun eğmeye de hiç gerek yok. Sanırım bahane | |
üretip “başım ağrıyor“ demek yerine daha fazla başların ağrımamas�… | |
verilecek yanıt kesin olmalı ve o büyülü kelime kullanılmalı. Kısa ve n… | |
Hayır! | |
13 Apr 2017 | |
## AUTOREN | |
Bircan Değirmenci | |
## TAGS | |
taz.gazete | |
taz.gazete | |
Kültür | |
taz.gazete | |
## ARTIKEL ZUM THEMA |