Introduction
Introduction Statistics Contact Development Disclaimer Help
# taz.de -- „Hayır“ın faydaları üzerine: Hayır monologları
> „Bugüne kadar başımıza ne geldiyse ‚hayır‘ demeyi bilmediğimizden…
> mi?“ Kısa ve net: Hayır!
Bild: İtaatsizlik, özgürlük demektir.
Sevişmek istemediğim zamanlarda ne yazık ki klasik bir bahaneye sığınarak
“başım ağrıyor“ diyorum. Üzerime gelmeyin, farkındayım, hiç kreatif…
yaklaşım değil. Yaratıcı olmadığı gibi bu mazeret “senin de hep baş�…
ağrıyor“ ya da “başınla işim yok ki“ gibi gereksiz yorumlara yol ver…
Oysa en kıymetli ve kesin olan cevabı verebilmek isterdim. Tek kelime, kısa
ve net: “Hayır!“
***
„Keşke en başından – benim artık işkence masası olarak tanımladığ�…
masasındayken “hayır!“ deseydim. Böylece, bunca yılım boşa gitmeyecek…
İkinci kez yaşamaya şansım olmayan hayatım başka bir yöne evrilecekti.“
***
“Kızıma “hayır“ diyemediğim için doyumsuz ve mutsuz bir çocuk oldu.…
***
“Çok dindar olmamasına rağmen feodal bağları güçlü bir aileden geliyo…
İlkokuldan sonra babam ve ağabeylerim beni okuldan alıp, başımı örtmem
gerektiğini söylediler. Yeni kıyafetime ve hareketlerimin kısıtlanmasına
bir türlü alışamamıştım. Başka birinin bedenini taşıyordum sanki. Akl…
hep okumak ve dans etmek vardı. Gizlice odamın kapısını kilitleyip aynanın
karşısında sürekli dans ediyordum. Bir türlü onların istediği modelde b…
olamayacaktım. Üç yıl aradan sonra ailemin itirazlarına rağmen dışarıd…
okumaya karar verdim ve o azimle Konservatuvarı kazandım. Şimdi dans
hocalığı yapıyorum. Bugün düşünüyorum da eğer o zaman aileme “hayı…
demeseydim şimdi istemediğim bir hayatı yaşıyor olacaktım.“
***
“Hayır“ diyemediğim için yanındayken bile aslında çoktan kaybettiğim
sevgililerim oldu.“
***
“Yorgun argın işten çıkıyorum ve akşam evime oturmaya gelmek isteyen
arkadaşlarım arıyor. Ne onları kaldırabilecek enerjiye ne de hazırlık
yapacak güce sahibim. Üstelik çocukları bizimkiyle bir araya gelince
ortalık tımarhaneye dönüyor.
Fakat öğretilmiş kodlar nedeniyle, 'ayıp olmasın’ diye, kabul etmek zoru…
kalıyorum. “Hayır“ diyerek belki bir an için mahcubiyet yaşayacağım a…
neticede dinlenebilecek zamanım bana kalacak. Ama yine de “Hayır“
diyemiyorum. Şimdi kalkıp bir kek atmalıyım fırına. Eyvah! kabartma tozu
kalmamıştı evde. Neredeyse gelirler.“
***
“Psikoloğa ilk gittiğimde beni rahatsız eden her şeye karşı “hayır�…
öğrenmem gerektiğini söyledi. Dediği kadar kolay olsa keşke. Terapi
seansları devam ettikçe “sen güçlü bir kadınsın, şöyle harikasın,
başarabilirsin“ gibi gazlarla bir an kendimi kaptırıp, her şeyin üstesin…
gelebilme gücüne sahip olduğumu zannettim. “Zeyna“ gibi bir kahraman ola…
görüyordum kendimi. Ağlamayı unuttum. Ben güçlüydüm! Ağlamak zayıflar…
işiydi. Oysa duygusal gözyaşı farklı hormonlar salgılamamızı sağlıyor…
Bazı bilim insanları duygusal ağlamanın vücuda zararlı maddelerden ve
stresten kurtulmanın bir yolu olduğunu savunurken; bazıları fiziksel,
zihinsel ve duygusal problemlerle baş etmenin bir yolu olduğunu düşünüyor.
Ben ise bu kadar faydasından bihaber, psikopata bağlamıştım.
Ağlamayacaktım.
Bütün bu birikimin patlaması da olsa gerek, bir gün dolmuşta giderken
teypten çalınan “Pala Remzi“ şarkısına eşlik edip, hıçkırıklara b…
ağladım. Yolcuların afallamış bakışları beni kendime getirmiş olmalı …
sonrasında psikoloğumun karşısına dikilip ona “hayır“ dedim. Ben o
yapaylığı kaldıracak güce sahip değildim. Ve rahatladım. Çünkü “hay…
demeyi öğrenmiştim artık.“
***
“‚Allah aşkına biraz daha ye!‘ diyerek, her seferinde diyetimi bozduran…
uzun uğraşıyla verdiğim kiloları bir akşam yemeğinde geri aldıran teyze…
“hayır“ diyemediğim için pişmanım. Tamam, sizin için belki önemli
olmayabilir ama bu da benim için bir sorun işte.“
***
“Oğlum çocukken bizi çok yoruyordu. Hep kafasının dikine giderdi.
İstemediği bir şeyi ona asla yaptıramazdık. “Hayır“ dedi mi, akan sul…
dururdu. Küçüğü ise bizi hiç yormaz, hep kaderine razı olurdu. Biz de onu
daha yumuşak başlı bulurduk. Oysa ki büyüdüklerinde büyük oğlan yaşad…
onca şeye rağmen hayat karşısında daha sağlam durdu. Küçüğü mü? O h…
şeye boyun eğip duruyor. Başkalarını mutlu etti belki, ama kendisinin ne
istediğini o dahil hiç kimse bilmiyor.“
***
„Çocukluğumdan itibaren tiyatrocu olmak istiyordum. Rüyalarımda bile
kendimi hep sahnede görüyordum. Fakat anne ve babamın doktorluk sevdasına
“hayır“ diyemediğim için onların tercihini yerine getirdim. Tiyatro sev…
da okul müsamerelerinden öteye gidemedi. Doktorluğu, hakkını vererek
yapmaya çalışıyorum ve iyi de para kazanıyorum bu işten, ama parasız bir
tiyatrocu olmayı tercih ederdim.“
***
„En son okuduğum kitap Meltem Gürle’nin “Kırmızı Kazak“ adlı dene…
kitabıydı. Beni en çok etkileyen bölümlerinden biri ise Erich Fromm’a ait
“Psikolojik ve Ahlaki Bir Sorun Olarak İtaatsizlik“ adlı, insanlık tarih…
başlatan ve sürdüren şeyin aslında, “hayır“ diyebilme özgürlüğü …
hatırlatan bölümdü.
Fromm’a göre, bütün insanlık bu itirazla başlamıştı. İtaatsizliğin,…
iktidar odaklarına “hayır“ diyebilmenin, özgürlüğün temeli olduğunu
söylüyor Fromm. Ancak bunun yanlış anlaşılmaması gerektiğini de ekliyor.
İtaatsizlik başlı başına bir erdem sayılmamalıdır. Aynı şekilde itaat…
de kötü bir şey değildir. Çünkü insan iktidarın dayattığı anlayışa…
eğmeyi reddederken, aslında kendi içsel ahlakına itaat etmektedir.
Kalabalıkların ya da onları temsil eden iktidarın gücüne “hayır“ dem…
başaran kişi, insan olmanın en temel yasasına, yani vicdanına teslim
olmaktadır. İçteki ve dıştaki yasayı birbirinden ayırt etmeyi bilmek ger…
İnançlarım ve kararlarım beni ben yapan şeylerdir. Eğer onların peşinden
gidersem, kendim olabilirim. Aksi takdirde, sahiciliğimi kaybederim ve
kalabalıkların bir parçası haline gelirim.“
***
Bugüne kadar başımıza ne geldiyse “hayır“ demeyi bilmediğimizden değ…
Sevdiklerimizi kırmamak adına yaptığımız ve sonunda mutsuz olduğumuz
eylemler, her dediğine “evet“ dediğimiz için şımarttığımız çocukl…
istemediğimiz halde “hayır“ diyemediğimiz için yapmak zorunda olduğumuz
angarya işler. Başımıza çıkarttığımız sevgililer. Konforumuzdan
vazgeçemediğimiz için boşanmayı göze alamadığımız, “hayır“ diyem…
evlilikler, kimi zaman da emin olmadığımız halde bir nikah masasında
nihayete eren fecaat durumlar.
Özel hayatlarda yaşananlar yetmezmiş gibi bugün de toplumun ne istediğinin
görmezden gelindiği, zaten iç açıcı olmayan hayatlarımızı mahvedecek, …
zarar bir sisteme “evet“ denilmesi isteniyor. Oysa, kimsenin aklıyla dalga
geçmemek gerektiği gibi boyun eğmeye de hiç gerek yok. Sanırım bahane
üretip “başım ağrıyor“ demek yerine daha fazla başların ağrımamas�…
verilecek yanıt kesin olmalı ve o büyülü kelime kullanılmalı. Kısa ve n…
Hayır!
13 Apr 2017
## AUTOREN
Bircan Değirmenci
## TAGS
taz.gazete
taz.gazete
Kültür
taz.gazete
## ARTIKEL ZUM THEMA
You are viewing proxied material from taz.de. The copyright of proxied material belongs to its original authors. Any comments or complaints in relation to proxied material should be directed to the original authors of the content concerned. Please see the disclaimer for more details.