(C) Global Voices
This story was originally published by Global Voices and is unaltered.
. . . . . . . . . .
Fanovana ao anatin'ny fanohizana ny fifidianana filoha vaovao ao Tchad: Antsafa nifanaovana tamin'i Clément Sianka [1]
['Jean Sovon']
Date: 2024-07-08
Nohamafisin‘ny Vaomieran'ny Lalampanorenana tamin'ny 16 May 2024, ny fifidianana an'i Mahamat Idriss Déby Itno, ka nandefa ny Repoblikan'i Tchad ho amin'ny dingana vaovao amin'ny tantarany ara-politika. Ny ampitson'ity fifidianana nanamarika ny fiafaran'ny tetezamita ara-miaramila (2021-2024) ity, dia naneho ny faniriany hisian'ny fiovana lalina ao Tchad ny Tchadiana, izay tombanana ho 18 tapitrisa ny isan'ny mponina.
Dimy herinandro taorian'ny fanokanana azy tamin'ny 23 May 2024, miandrandra be ny filohany vaovao ny Tchadiana noho ireo herisetra, hetsi-panoherana ary ny krizy ara-politika vao haingana niainan'ny firenena. Araka ny voalazan'ity lahatsoratra BBC Afrique (BBC Africa) ity, manantena ny olom-pirenena fa handray andraikitra amin'ireo sehatra samihafa i Mahamat Idriss Déby Itno, toy ny fanjarian-tsakafo, ny krizy ara-toekarena, ny olan'ny angovo, ny tsy fahampian'ny rano fisotro, ny asa ho an'ny tanora, ary ny fiarovan'ny governemanta manoloana ireo vondrona mitam-piadiana. Voafidy hitondra dimy taona ny filoha vaovao ary afaka mirotsaka fanindroany rehefa tapitra ny fe-potoam-piasana voalohany.
Tamin'ny antsafa WhatsApp nifanaovana tamin'ny Global Voices, nanadihady ity fifidianana ity i Clément Sianka, mpitondra tenin'i Albert Pahimi Padacké avy amin'ny Antoko Fiaraham-Pirenen'ny Demôkraty Tchadiana (RNDT), izay nahazo ny laharana fahatelo tamin'ny fifidianan'ny 6 Mey 2024 nahazo maherin'ny 16 isanjaton'ny vato. Mijery odidin'ny fikarakarana iny fifidianana iny, izay nandresen’i Mahamat Idriss Déby Itno, ny tenany. Noresahany ihany koa ny andrandrain'ny Tchadiana amin'ny mpitondra vaovao sy ny hoavin'ny firenena.
Jean Sovon (JS) : Ahoana ny anadihadianao ny fifidianana tamin’ny 6 mey 2024?
Au regard de tous les éléments, nous avons reconnu la victoire de Mr Mahamat Idriss Déby Itno et notre candidat l’a dit très rapidement afin de ne pas créer de confusion et de ne pas plonger le Tchad dans une crise post-électorale que les Tchadiens n’ont pas besoin de vivre en ce moment.
Clément Sianka (CS) : Le bilan de cette élection présidentielle est à l’image de ces institutions : l’ Agence nationale de gestion des élections (ANGE) et le Conseil constitutionnel, ainsi que des lois qui ont géré ce processus. Pour nous, les institutions chargées de l’organisation des élections n'ont pas été très impartiales . La loi électorale elle-même posait des soucis et constituait également, de notre point de vue, un recul de la démocratie dans notre pays, car elle empêchait l’expression d’un vote libre et surtout ne garantissait pas le comptage des voix dans la transparence.
JS: Ahoana no hanazavanao ny fihazonan’ny fianakaviana iray ny fahefana?
JS: Inona no tokony ho laharam-pahamehan'ny filoha vaovao?
L’agriculture et l'élevage, qui sont les deux mamelles de l'économie tchadienne doivent retrouver leur lettre de noblesse avec une modernisation de l’agriculture mais aussi un élevage intensif sous la forme de fermes agricoles et d'élevages sans laisser l’industrialisation globale de l’économie sur le carreau.
Il a le devoir de restaurer la démocratie, d'amener l'ensemble des Tchadiens à croire en la démocratie comme système politique qui contribue de la manière la plus efficace et efficiente au développement de notre pays.
Araka ny tatitra nataon’ny Tondro Fahalalahan-gazety manerantany an'ny Reporters Sans Frontières, dia niakatra laharana 13 i Tchad nahazo laharana faha-109 amin’ny firenena 180 tamin’ny taona 2023 ka lasa 96 tamin’ny taona 2024. Na izany aza, iray amin’ireo olana mianjady amin'ity firenena ity ny kolikoly. Laharana faha-162 amin'ny firenena 180 ny firenen'i Mahamat Idriss Déby Itno ao amin'ny Tondron'ny Kolikoly an'ny Transparency International manana isam-pampitandremana 20 amin'ny 100.
JS: Ahoana ny momba ny raharaham-bahinin'i Tchad amin'ireo firenena toa an'i Rosia, Shina, ary Frantsa?
CS : Il y a un an, Albert Pahimi Padacké a publié un livre titré ” L’Afrique empoisonnée : Pathologie et Thérapie des conflits“. Et tout un chapitre entier est consacré à cette question relatives à la politique extérieure du Tchad avec des pays comme la Russie, la Chine et la France. La réponse est simple. Nous voulons en tant que pays, travailler avec tous les partenaires pour participer au développement de notre pays et renforcer notre démocratie.
En posant cette question, beaucoup pensaient à notre relation avec la France, mais là aussi, nous disons, “moins de France mais mieux de France”.
[END]
---
[1] Url:
https://mg.globalvoices.org/2024/07/08/170474/
Published and (C) by Global Voices
Content appears here under this condition or license:
https://globalvoices.org/about/global-voices-attribution-policy/.
via Magical.Fish Gopher News Feeds:
gopher://magical.fish/1/feeds/news/globalvoices/